About CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.
By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
„W Moskwie płonie fabryka produkująca silniki do myśliwców MiG” – czytamy w w tweecie udostępnionym 12 maja 2023 roku wraz ze zdjęciem przedstawiającym płonące postradzieckie budynki z wielkiej płyty. Podobne posty były także udostępniane na Facebooku.
„Generał USA Cavoli: «Rosja faktycznie wygrywa konflikt na Ukrainie.» Cavoli powiedział to podczas przesłuchania przed Komisją Sił Zbrojnych Izby Reprezentantów.Wyjaśnił, że:«degradacja rosyjskich sił zbrojnych była rażąco fałszywie przedstawiana przez wszelkie media». «Większość rosyjskiej armii nie jest dotknięta tym konfliktem» – powiedział Cavoli” – czytamy w poście na Facebooku z 3 maja 2023 roku.
“Skoki w tle promieniowania w powietrzu”, “gwałtowny wzrost poziomu bizmutu w Lublinie” – takie treści rozsyłane są w maju 2023 roku na Twitterze na profilach szerzących przekazy zbieżne z rosyjską propagandą.
Posty, do których dołączono fotografię dyrektora WHO oraz fragment artykułu, w którym miał on rzekomo powiedzieć, jakoby „pandemia skończyła się zwykłą grypą” i przeprosić za zamieszanie, były udostępniane w mediach społecznościowych od początku maja. Fałszywe treści były udostępniane m.in. tutaj i tutaj, ale także na Twitterze przez Włodzimierza Skalika, wiceprezesa partii Konfederacja Korony Polskiej. Treści te miały tysiące interakcji na Facebooku oraz na Twitterze
Posty, do których dołączono fotografię dyrektora WHO oraz fragment artykułu, w którym miał on rzekomo powiedzieć, jakoby „pandemia skończyła się zwykłą grypą” i przeprosić za zamieszanie, były udostępniane w mediach społecznościowych od początku maja. Fałszywe treści były udostępniane m.in. tutaj i tutaj, ale także na Twitterze przez Włodzimierza Skalika, wiceprezesa partii Konfederacja Korony Polskiej. Treści te miały tysiące interakcji na Facebooku oraz na Twitterze
Internauci rozsyłają informację, jakoby prezydent USA Joe Biden przyznał publicznie, że potrzeba więcej pieniędzy, “aby zaplanować drugą pandemię”. To zmanipulowana wersja jego wypowiedzi z 2022 roku.
„Sąd na Filipinach wydał międzynarodowy nakaz aresztowania Billa Gatesa w ramach śledztwa w sprawie wprowadzenia szczepień przeciwko Covid-19 na tym terytorium” – czytamy w publikacji udostępnionej 4 marca na Facebooku, również tutaj i tutaj. Podobne treści były także udostępniane na Telegramie, zyskując 9,6 tys. wyświetleń oraz na Twitterze, gdzie miały 141 retweetów.
„Bill Gates mówi światowym przywódcom G20, że wkrótce będą potrzebne panele śmierci” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 1 stycznia 2023 roku. Według publikacji „plany Billa Gatesa pasują do języka używanego przez Światowe Forum Ekonomiczne w sprawie rozwiązania problemu inflacji, bezdomności, gwałtownego wzrostu przestępczości i niedoborów żywności i eutanazji”.
„WEF chce uśmiercić miliony domowych kotów i psów, aby walczyć ze zmianami klimatu. Światowe Forum Ekonomiczne rozpoczęło ostatnio kontrowersyjną nową inicjatywę, która będzie miała na celu walkę z obrońcami praw zwierząt. WEF, który nakazał mediom głównego nurtu rozpocząć forsowanie tej narracji, chce wprowadzić międzynarodową politykę, która wymagałaby od większości właścicieli zwierząt domowych eutanazji.” – czytamy w poście opublikowanym na Facebooku 13 grudnia 2022 roku.
„Erik Ollsen nie żyje. Kim jest Erik Ollsen? Cóż, był głównym śledczym w ataku na Nordstream” – czytamy w poście udostępnionym na Facebooku 9 października 2022 roku.
Zdjęcia i nagranie przedstawiające rzekomy „deszcz robaków” stały się popularne w mediach społecznościowych od początku marca. Nagranie przedstawia zaparkowane na ulicy – rzekomo w Pekinie – samochody, które pokryte są małymi obiektami przypominającymi robaki.
„Na niebiesko kraje, w których samochody spalinowe będą zabronione w 2035 roku, klimatyzm” – czytamy w publikacji udostępnionej na Telegramie.
„Czarnoziem jest wywożony z obwodu Chersońskiego” – czytamy w publikacji na Facebooku z 6 marca 2023 roku. Film opatrzony został napisami po polsku „Jak minął mój tydzień” i „Obwód chersoński” oraz flagą ukraińską, co ma sugerować, że nagranie opublikował w mediach społecznościowych polski kierowca ciężarówki jako relację z transportu ładunku czarnoziemu z Chersonia do Polski. W pierwszej części filmu (od 6 do 15 sek.) widzimy ciężarówkę w trakcie załadunku ziemią, jak wynika z opisu, w rejonie Chersonia, a w drugiej części (po 15 sek.) widok na drogę z szoferki jadącej ciężarówki, opatrzony napisem „Mysłowice” i flagą polską oraz tym samym napisem „Jak minął mój tydzień”. W tle gra polska piosenka, której ma słuchać kierowca.
Posty, do których dołączono fotografię dyrektora WHO oraz fragment artykułu, w którym miał on rzekomo powiedzieć, jakoby „pandemia skończyła się zwykłą grypą” i przeprosić za zamieszanie, były udostępniane w mediach społecznościowych od początku maja. Fałszywe treści były udostępniane m.in. tutaj i tutaj, ale także na Twitterze przez Włodzimierza Skalika, wiceprezesa partii Konfederacja Korony Polskiej. Treści te miały tysiące interakcji na Facebooku oraz na Twitterze
„Nie jedz niczego, co ma naklejkę Apeel” – czytamy w mylącym poście udostępnionym na Telegramie, w którym dodano, że warzywa „powlekane Apeelem” są niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia, powodując m.in. „poważne uszkodzenie oczu” czy „reakcję alergiczną skóry”. Publikacje utrzymują również, że firma Apeel „finansowana jest przez Billa Gatesa” oraz WEF, czyli Światowe Forum Ekonomiczne.
W polskich mediach społecznościowych rozchodzi się informacja o rzekomym “rozprzestrzenianiu się epidemii gruźlicy wśród uczniów”, czego dowodem ma być pismo Głównego Inspektora Sanitarnego. Zarówno ten, jak i inny podobny dokument zostały sfabrykowane.
„W Moskwie płonie fabryka produkująca silniki do myśliwców MiG” – czytamy w w tweecie udostępnionym 12 maja 2023 roku wraz ze zdjęciem przedstawiającym płonące postradzieckie budynki z wielkiej płyty. Podobne posty były także udostępniane na Facebooku.
„Generał USA Cavoli: «Rosja faktycznie wygrywa konflikt na Ukrainie.» Cavoli powiedział to podczas przesłuchania przed Komisją Sił Zbrojnych Izby Reprezentantów.Wyjaśnił, że:«degradacja rosyjskich sił zbrojnych była rażąco fałszywie przedstawiana przez wszelkie media». «Większość rosyjskiej armii nie jest dotknięta tym konfliktem» – powiedział Cavoli” – czytamy w poście na Facebooku z 3 maja 2023 roku.
“Skoki w tle promieniowania w powietrzu”, “gwałtowny wzrost poziomu bizmutu w Lublinie” – takie treści rozsyłane są w maju 2023 roku na Twitterze na profilach szerzących przekazy zbieżne z rosyjską propagandą.
Rozpowszechniane na Facebooku publikacje np. tutaj i tutaj, zawierały zrzut ekranu z tweeta wraz z fałszywym przesłaniem, w którym można było przeczytać, że Orlen „zapowiada, że od teraz wszystkie bułki do hot-dogów oraz burgerów będą wypiekane z mąki ze świerszczy”.
Od czasu trzęsienia ziemi, w wyniku którego zginęły dziesiątki tysięcy ludzi i, które obróciło w ruiny szereg miast w Turcji oraz w ogarniętej wojną Syrii, media społecznościowe zalała dezinformacja, która często przybierała formę błędnie przypisanych obrazów.
Holenderski geolog rzekomo przewidział poniedziałkowe trzęsienie ziemi, które zabiło tysiące osób w Turcji i Syrii. Tymczasem eksperci tłumaczą, że nie ma naukowych metod, które pozwalałyby na takie prognozy.
„Wczoraj, Warszawa, okolice Mostu Poniatowskiego. Szalejący Ukrainiec z siekierą chciał pozbawić życia polskich policjantów” – czytamy w publikacji, która miała 65 udostępnień na Facebooku od 3 maja 2023 roku. Publikacji towarzyszy nagranie pokazujące półnagiego mężczyznę wymachującego siekierą na ulicy.
Zdjęcia i nagranie przedstawiające rzekomy „deszcz robaków” stały się popularne w mediach społecznościowych od początku marca. Nagranie przedstawia zaparkowane na ulicy – rzekomo w Pekinie – samochody, które pokryte są małymi obiektami przypominającymi robaki.
W polskich mediach społecznościowych rozchodzi się informacja o rzekomym “rozprzestrzenianiu się epidemii gruźlicy wśród uczniów”, czego dowodem ma być pismo Głównego Inspektora Sanitarnego. Zarówno ten, jak i inny podobny dokument zostały sfabrykowane.
„W Moskwie płonie fabryka produkująca silniki do myśliwców MiG” – czytamy w w tweecie udostępnionym 12 maja 2023 roku wraz ze zdjęciem przedstawiającym płonące postradzieckie budynki z wielkiej płyty. Podobne posty były także udostępniane na Facebooku.
„Generał USA Cavoli: «Rosja faktycznie wygrywa konflikt na Ukrainie.» Cavoli powiedział to podczas przesłuchania przed Komisją Sił Zbrojnych Izby Reprezentantów.Wyjaśnił, że:«degradacja rosyjskich sił zbrojnych była rażąco fałszywie przedstawiana przez wszelkie media». «Większość rosyjskiej armii nie jest dotknięta tym konfliktem» – powiedział Cavoli” – czytamy w poście na Facebooku z 3 maja 2023 roku.
„Płacą im 10$ za godzinę, żeby udawali ofiary rosyjskich ostrzałów, a naiwni Europejczycy płacą za to” – czytamy w treści udostępnionej na Telegramie 17 maja 2023 roku, która miała 2 tys. wyświetleń. Publikacja zawiera zdjęcie oraz wideo przedstawiające zakrwawioną kobietę z zabandażowaną głową. W nagraniu widać, że próbuje ona sobie zrobić selfie.
Zapraszamy na kolejny webinar z cyklu “Jak, czego i po co uczyć o dezinformacji?” organizowany przez Central European Digital Media Observatory (CEDMO) w Polsce. Webinar odbędziesię 30 marca 2023 roku, online. Czas trwania: 60 minut (w tym pytania i dyskusja).
Join the CEDMO community!