Społeczeństwo

Zdjęcie jarmarku bożonarodzeniowego pod zaostrzoną ochroną zostało wygenerowane przez AI - Featured image

12.11.2025: Zdjęcie jarmarku bożonarodzeniowego pod zaostrzoną ochroną zostało wygenerowane przez AI

Jeszcze przed rozpoczęciem sezonu jarmarków świątecznych w mediach społecznościowych pojawił się obraz rzekomo przedstawiający jarmark bożonarodzeniowy otoczony licznymi betonowymi zaporami. W niektórych postach twierdzono, że obraz przedstawia jarmark w belgijskiej Brugii, w innych sugerowano, że to jakieś inne miasto w Europie, np. w Niemczech. Publikacje obwiniały migrantów za konieczność podjęcia przez władze wzmożonych środków bezpieczeństwa. Choć w wielu krajach Europy są one zaostrzone po atakach terrorystycznych, które miały miejsce  w poprzednich latach przy okazji imprez świątecznych m.in. w Niemczech i we Francji, agencja AFP wykryła, że obraz ten nie jest autentyczny i że został wygenerowany przez sztuczną inteligencję. Narzędzia do wykrywania AI potwierdziły nasze konkluzje. 

Nie, w Krakowie nie doszło do „potrójnego morderstwa” dokonanego przez Ukraińca - Featured image

21.10.2025: Nie, w Krakowie nie doszło do „potrójnego morderstwa” dokonanego przez Ukraińca

Polska jest jednym z najważniejszych sojuszników Ukrainy w wojnie z Rosją, ale nastawienie Polaków wobec ukraińskich uchodźców ulega erozji po trzech latach wojny. W październiku 2025 roku, krótki film, z przekazem że Ukrainiec zastrzelił trzy młode osoby w Krakowie stał się wiralem w polskich mediach społecznościowych. Twierdzenie to jest jednak fałszywe. Małopolska policja i prokuratura wydały oświadczenia, że takie przestępstwo nie miało miejsca. Film pochodził z konta na TikToku, które wcześniej publikowało wyłącznie filmy o luksusowych samochodach. 

Brytyjski premier Keir Starmer nie 'zalegalizował małżeństw między rodzeństwem' ani 'rodzicami i dziećmi' - Featured image

15.10.2025: Brytyjski premier Keir Starmer nie 'zalegalizował małżeństw między rodzeństwem’ ani 'rodzicami i dziećmi’

Małżeństwa między kuzynami pierwszego stopnia są legalne w Wielkiej Brytanii od wieków, a także w niektórych innych krajach europejskich. Pod koniec września w mediach społecznościowych pojawiło się nagranie wraz z twierdzeniem, że laburzystowski premier Keir Starmer odrzucił propozycję zakazu takich małżeństw, i że „zalegalizował” kazirodztwo „ponieważ domagała się tego społeczność muzułmańska”.  W niektórych postach błędnie twierdzi się, że brytyjski premier zalegalizował małżeństwa między „ojcami i córkami, synami i matkami”. Dowodem ma być nagranie z parlamentu brytyjskiego z marca 2025 roku z krótką wypowiedzią premiera. W rzeczywistości premier Starmer odrzuca propozycję opozycyjnego posła zakazującą małżeństw między kuzynami. Prawo w kwestii małżeństw nie zmieniło się ostatnio w Wielkiej Brytanii, małżeństwa między bliskimi krewnymi, czyli między „ojcami i córkami, synami i matkami” na początku października 2025 roku były nielegalne . 

Obrazy ofiar Holokaustu i więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych zostały wygenerowane przez AI - Featured image

14.10.2025: Obrazy ofiar Holokaustu i więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych zostały wygenerowane przez AI

Od kilku miesięcy Muzeum Auschwitz-Birkenau przestrzega przed masowo pojawiającymi się w mediach społecznościowych publikacjami z wizerunkami ofiar Holokaustu wygenerowanymi przez sztuczną inteligencję. We wrześniu 2025 roku na Facebooku pojawiło się wiele fałszywych postów mających przedstawiać niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne z czasów II wojny światowej, wśród nich posty w języku polskim, ze zdjęciami rzekomo ukazującymi sceny z obozów Stutthof i Auschwitz – wychudzonego mężczyznę w ogromnych butach i kobiety z dziećmi w drodze do komór gazowych. Zdjęcia te nie przedstawiają jednak autentycznych osób ani miejsc. Agencja AFP wykryła szereg nieścisłości wizualnych typowych dla zdjęć wygenerowanych przez sztuczną inteligencję. Muzea obu byłych obozów potwierdziły nam, że zdjęcia nie są autentyczne.

Przemarsz kibiców niemieckiego klubu piłkarskiego na mecz krąży jako protest anty-imigrancki w Niemczech - Featured image

23.09.2025: Przemarsz kibiców niemieckiego klubu piłkarskiego na mecz krąży jako protest anty-imigrancki w Niemczech

Antyimmigrancka narracja to jeden z częstszych nurtów dezinformacyjnych na świecie. W Polsce, gdzie debata na temat migracji jest obecna, na początku września pojawiło się nagranie, na którym kibice klubu piłkarskiego Hamburg, głośno dopingując swoich piłkarzy przed meczem z rywalami z St Pauli, z nieprawdziwym przesłaniem, że był to antyimigrancki protest w tym mieście w północnych Niemczech. Agencja AFP ustaliła, że nagranie to oraz inne podobne filmy były publikowane przed pierwszym od 14 lat starciem rywali w ramach Niemieckiej Ligi Piłkarskiej, 29 sierpnia 2025 roku. 

Uwaga: nagrania z seniorami sfabrykowano, by napędzać sprzedaż rzekomo ręcznie wykonanych produktów - Featured image

12.09.2025: Uwaga: nagrania z seniorami sfabrykowano, by napędzać sprzedaż rzekomo ręcznie wykonanych produktów

Od początku roku w mediach społecznościowych, głównie na TikToku, pokazywane są w wielu językach, również i po polsku, produkty rzekomo wytwarzane ręcznie i sprzedawane przez starsze osoby borykające się z różnymi trudnościami. Jednak filmy promujące te artykuły zostały sfabrykowane z wykorzystaniem profili innych użytkowników, a historie ludzi całkowicie zmyślone, aby wzbudzić empatię wśród internautów i zwiększyć sprzedaż. W rzeczywistości masowo produkowane artykuły są po bardzo niskich cenach wysyłane z Chin do nieuczciwych sprzedawców, którzy wykorzystują emocje odbiorców dla osiągnięcia zysków. 

Nagranie płonącej kopuły nie ma związku z pożarem meczetu w Hiszpanii w lipcu 2025 roku - Featured image

05.09.2025: Nagranie płonącej kopuły nie ma związku z pożarem meczetu w Hiszpanii w lipcu 2025 roku

Dwunastego lipca 2025 roku niewielki meczet w hiszpańskiej miejscowości Piera, obok Barcelony, został zniszczony przez pożar, który według policji był wynikiem podpalenia. W Torre Pacheco, innym miasteczku w południowo-wschodniej Hiszpanii wybuchły anty-migranckie protesty, po tym jak do sieci trafiło nagranie ukazujące jej mieszkańca napadniętego przez trzech młodych mężczyzn pochodzenia północnoafrykańskiego. W tym kontekście internauci w wielu krajach na świecie, również w Polsce, udostępniali nagranie płonącej potężnej kopuły, twierdząc, że przedstawia pożar meczetu w Piera, sugerując niekiedy, że mógł być wznieciony jako akt odwetu na lokalnej społeczności muzułmańskiej. Przeprowadzona przez AFP weryfikacja pozwala jednak stwierdzić, że nagranie nie ma żadnego związku z ostatnimi wydarzeniami w Hiszpanii i powstało w Indonezji w 2022 roku.