Według krążących w grudniu na Twitterze informacji premier Mateusz Morawiecki zapowiedział, że w szkołach będą rozdawane “gifty”: maskotki “covidki” i pendrive’y-strzykawki. Ma to zachęcić dzieci do szczepień. Nie jest to prawda.
11 grudnia 2022 roku jedna z użytkowniczek Twittera napisała: “Ostrzeżenie dla rodziców. SOS. Będą rozdawać dzieciom gifty. nie No k….a nie” (pisownia wszystkich postów oryginalna). Do postu dołączyła ilustrację, która wygląda jak zrzut ekranu z fragmentem innego tweeta. Wskazuje na to widoczny dopisek “Translate Tweet” (ang. przetłumacz tweeta). Na screenie jest wypowiedź premiera rzekomo z jakiejś konferencji: “Aby zachęcić dzieci do szczepień będziemy rozdawać w szkołach gifty. Dla młodszych dzieci będą maskotki ‘covidki’ a dla starszych będą pendrivy w formie strzykawki. Chcemy aby dzieci się oswoiły ze szczepionkami i żeby im się dobrze kojarzyły” (pisownia oryginalna). Poniżej jest zdjęcie Morawieckiego.
Również 11 grudnia tę samą ilustrację z rzekomym cytatem z Morawieckiego opublikowano jeszcze na dwóch innych kontach na Twitterze. Wpisy te zbierały po kilkaset polubień.
“Pamiętam tą wypowiedź, to było kilka miesięcy temu gdy zakwalifikowano bodajże pięciolatków do szczepień. Powinien pójść siedzieć za takie stręczenie!”; “To nie jest jakiś trolling? Nie mogę uwierzyć że tak powiedział”; “Ciekawe co się stanie gdy dziecko skuszone giftem będzie chciało się zaszczypać a rodzice nie wyrażą zgody? Wprowadzą nowe ‘prawo’, które pozwoli odebrać dzieci rodzicom? Słabo mi…”; “A może małe trumienki do kompletu ?”- komentowali internauci, którzy uwierzyli w prawdziwość cytatu.
Jednak nie wszyscy byli przekonani o jego prawdziwości: “to nie fejk? xD z kiedy to?”; “To chyba fake. Czy tak na serio?”; “Seriously???”; “TO musi być fejk”; “Jeśli podajesz ten zeszłoroczny fejk dla żartu, to informuj odbiorców, bo się niepotrzebnie nakręcają”; “To jest joke sprzed roku. Wówczas ktoś pytał, czy to na serio, odpowiadali: “Na razie nie”.
Sprawdziliśmy, kto ma rację.
Centrum Informacyjne Rządu nie potwierdza. Stary fake news
Nie dotarliśmy do wiarygodnych przekazów medialnych opisujących wspomnianą wypowiedź premiera. Nie natrafiliśmy również na podobne słowa premiera dotyczące zachęt dla dzieci, by zaszczepili się przeciw COVID-19. Ale jak sprawdziliśmy, rzekomy cytat Morawieckiego krążył w mediach społecznościowych już rok temu – jak sugerowali to niektórzy internauci. Za pomocą wyszukiwania obrazem Google dotarliśmy do wpisu na LinkedIn, który opublikowano przed rokiem.
Zapytaliśmy Centrum Informacyjne Rządu (CIR), czy premier Morawiecki kiedykolwiek wypowiedział takie lub podobne słowa oraz czy rząd planował lub planuje podobną akcję. W odpowiedzi CIR nie potwierdziło autentyczności cytatu – i stwierdziło, że podobny przekaz był publikowany “w 2021 roku z konta o charakterze dezinformacyjnym”.
“Zachęcamy do śledzenia informacji, które pochodzą ze sprawdzonych i oficjalnych źródeł. Informacje dotyczące wystąpień premiera oraz materiały video dostępne są na oficjalnej stronie internetowej [KPRM], oraz koncie na YouTube” – przekazało nam CIR. Jak dodano w odpowiedzi, w październiku 2022 roku ruszyła kampania informacyjna “Chcę zrozumieć” prowadzona przez Ministerstwo Zdrowia. Jej celem jest przekonanie do szczepień przeciw COVID-19 tych, którzy mają wątpliwości.
