Bądź na bieżąco,
Bądź świadomy
Wraz z rozwojem internetu, rośnie także skala rozprzestrzeniania się niezweryfikowanych informacji. Umiejętność korzystania z mediów jest kluczowa w dzisiejszej erze cyfrowej, w której ogrom informacji może przytłoczyć nawet najbardziej doświadczonych odbiorców mediów. Niezależnie od tego, czy jesteś nauczycielem kształtującym umysły przyszłych pokoleń, uczniem poruszającym się po internecie, specjalistą PR zajmującym się komunikacją, rodzicem, czy seniorem korzystającym ze zdobyczy nowych technologii, CEDMO chce Ci pomóc. Oferujemy materiały edukacyjne, które wspomogą we wprowadzaniu elementów edukacji medialnej w klasie, miejscu pracy czy w domu.

Bądź na bieżąco,
Bądź świadomy
Wraz z rozwojem internetu, rośnie także skala rozprzestrzeniania się niezweryfikowanych informacji. Umiejętność korzystania z mediów jest kluczowa w dzisiejszej erze cyfrowej, w której ogrom informacji może przytłoczyć nawet najbardziej doświadczonych odbiorców mediów. Niezależnie od tego, czy jesteś nauczycielem kształtującym umysły przyszłych pokoleń, uczniem poruszającym się po internecie, specjalistą PR zajmującym się komunikacją, rodzicem, czy seniorem korzystającym ze zdobyczy nowych technologii, CEDMO chce Ci pomóc. Oferujemy materiały edukacyjne, które wspomogą we wprowadzaniu elementów edukacji medialnej w klasie, miejscu pracy czy w domu.

Wzmocnij swoją klasę: Podstawy umiejętności korzystania z mediów dla nauczycieli
Jako nauczyciele kształtujecie następne pokolenie krytycznych myślicieli. Nasze zasoby mają na celu pomóc we wprowadzeniu nauki korzystania z mediów w klasie i wyposażyć uczniów w umiejętności potrzebne do analizowania informacji i unikania manipulacji.

Rozwijanie umiejętności korzystania z mediów w klasie: interaktywne wykłady (w języku czeskim)
Gotowy, aby zagłębić się w podstawy umiejętności korzystania z mediów? Sześcioczęściowa seria wykładów, opracowanych na Uniwersytecie Palackiego, obejmuje tematy takie jak dezinformacja, fact-checking, błędy poznawcze i granice wolności słowa. Te interaktywne wykłady są idealne dla nauczycieli i dziennikarzy, którzy chcą rozwinąć swoje umiejętności korzystania z mediów. Obejrzyj wykłady tutaj.

Udoskonal swoje nauczanie: Kurs online na temat dezinformacji i krytycznego myślenia (w języku słowackim)
Ten kurs online, przygotowany przez Uniwersytet Świętych Cyryla i Metodego, koncentruje się na praktycznych narzędziach do zwalczania dezinformacji. Dowiedz się, jak włączyć krytyczne myślenie do swoich lekcji i jak korzystać z narzędzi takich jak ChatGPT do analizy treści medialnych. Skorzystaj z kursu tutaj.

Bądź na bieżąco: webinaria dla nauczycieli (po polsku)
Szukasz informacji o tym, jak uczyć korzystania z mediów? Webinaria organizowane przez Uniwersytet SWPS pomogą nauczycielom w rozpoznawaniu dezinformacji, poprawie higieny cyfrowej oraz włączaniu edukacji emocjonalnej do rozmów z uczniami na temat fake newsów. Obejrzyj webinaria tutaj.

Przewodnik dla nauczycieli
Ten przewodnik, opracowany na Uniwersytecie Świętych Cyryla i Metodego, zawiera praktyczne przykłady ćwiczeń rozwijających umiejętność korzystania z mediów, ze szczególnym uwzględnieniem tematu dezinformacji. Materiały są dostosowane zarówno do młodszych, jak i starszych uczniów. Poznaj przykłady dobrych praktyk dydaktycznych i pobierz podręcznik w języku słowackim tutaj.

Przewodnik metodyczny
Stworzony na Uniwersytecie Palackiego w Ołomuńcu, podręcznik ten prowadzi nauczycieli krok po kroku przez metodologię nauczania krytycznego myślenia i analizy treści medialnych w klasie. Pobierz podręcznik w języku angielskim tutaj
Rozwiń swoje umiejętności: zasoby dla studentów
Czy jesteś gotowy przejąć kontrolę nad informacjami, które widzisz każdego dnia? Kursy i warsztaty CEDMO pomogą ci stać się świadomym i dobrze poinformowanym odbiorcą mediów. Naucz się myśleć krytycznie, rozpoznawać fake newsy i weryfikować informacje znalezione w sieci.

Rozpoznawaj fake newsy z łatwością: Kurs online (w języku słowackim)
Ten dwuczęściowy kurs, przygotowany na Uniwersytecie Świętych Cyryla i Metodego, nauczy Cię, jak rozpoznawać oszustwa i fałszywe informacje oraz pomoże zrozumieć, w jaki sposób zdjęcia mogą być wykorzystywane do manipulowania naszą percepcją. Zdobądź narzędzia potrzebne do bezpiecznego poruszania się po cyfrowym świecie. Dostęp do kursu w języku słowackim.

Tworzenie wiarygodnych treści medialnych: warsztaty na temat dezinformacji (w j. polskim)
Te praktyczne warsztaty, które odbyły się we Wrocławiu i Warszawie, miały na celu nauczenie studentów, jak wykrywać dezinformację i tworzyć wiarygodne oraz angażujące treści medialne. Uczestnicy poznali kluczowe techniki weryfikacji informacji, korzystania z wiarygodnych źródeł i tworzenia treści medialnych, które informują, a nie wprowadzają w błąd. Obejrzyj webinaria tutaj.
Bądź przewodnikiem dla swoich dzieci: narzędzia dla rodziców
Jako rodzic jesteś pierwszą linią obrony przed wprowadzającymi w błąd informacjami. Poprzez szczere rozmowy i nauczanie dzieci, jak kwestionować to, co widzą w internecie, możesz pomóc im stać się bystrymi, krytycznymi myślicielami. CEDMO oferuje zasoby, które poprowadzą Cię przez te rozmowy.

Pomóż swoim dzieciom poruszać się po cyfrowym świecie (w j. polskim)
Ten przewodnik pomoże ci wyjaśnić dzieciom niebezpieczeństwa związane z dezinformacją i dostarczy praktycznych wskazówek, jak weryfikować napotkane w sieci informacje. Dowiedz się, jak pobudzić ciekawość dzieci i poprowadzić je tak, aby nie dały się łatwo oszukać. Przewodnik jest dostępny w języku polskim i można go pobrać tutaj.
Poruszanie się po cyfrowym świecie: umiejętność korzystania z mediów dla seniorów
Poruszanie się po cyfrowym świecie może być czasem przytłaczające dla starszych dorosłych. W CEDMO chcemy pomóc Ci zrozumieć środowisko cyfrowe, zachować bezpieczeństwo w internecie i unikać dezinformacji. Dostosowane do Twoich potrzeb zasoby sprawią, że Twoje doświadczenia online będą bezpieczniejsze i bardziej świadome.

Zagrożenia związane ze sztuczną inteligencją dla seniorów
Ten przewodnik Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu został zaprojektowany specjalnie dla osób starszych. Wyjaśnia, czym jest sztuczna inteligencja, jakie ryzyko wiąże się z jej użyciem i jak skutecznie z niej korzystać. Zawiera również wskazówki, gdzie szukać pomocy i jak bezpiecznie poruszać się po internecie. Przewodnik jest dostępny w języku angielskim tutaj.
Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Na podstawie raportu 3.1.2 „Retoryka fałszywych wiadomości w Polsce / Czechach / Słowacji (analiza treści)”
Poniższe zalecenia opierają się na raporcie zatytułowanym „Retoryka fake newsów w Polsce / Czechach / Słowacji (analiza treści)”.
Opierają się one na wynikach badań empirycznych i zawierają pomysły do wykorzystania w działaniach edukacyjnych w ramach projektu CEDMO.
Każde zalecenie składa się z dwóch części: 1. Podstawy empiryczne; 2. Pomysł na działanie edukacyjne.

Zalecenie 1.
- Podstawa empiryczna.
Fałszywe wiadomości są głównie oparte na teoriach spiskowych
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Podczas prowadzenia działań edukacyjnych należy zwrócić szczególną uwagę na teorie spiskowe, ponieważ są one nierozerwalnie związane z fałszywymi wiadomościami, a ich mechanizmy są podobne i częściowo identyczne z mechanizmami dezinformacji. Innymi słowy, nie ma dezinformacji bez teorii spiskowych i nie ma teorii spiskowych bez dezinformacji. Należy wybrać przykłady, które odpowiadają założeniom teorii spiskowych, a działania edukacyjne powinny być prowadzone w taki sposób, aby ujawnić mechanizmy i zbudować odporność na oba zjawiska jednocześnie.

Zalecenie 2.
- Podstawa empiryczna
Fałszywe wiadomości są kształtowane przez konflikty i polaryzację. Wyraźnie widoczna jest wizja (dyskurs) współczesnego świata oparta na konfliktach i przemocy – zwłaszcza przemocy tych, którzy sprawują władzę, wobec tych, którzy jej nie mają. Jest to zatem ogólnie przemoc postrzegana jako niesprawiedliwa, a jednocześnie oparta na ukrywaniu prawdy o świecie.
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Prowadząc działania edukacyjne, należy pamiętać, że narracje dezinformacyjne są ściśle powiązane z określonym sposobem interpretacji świata (dyskursem) opartym na założeniu, że świat jest spolaryzowany i pełen przemocy. Dlatego należy być przygotowanym na tego typu argumentację i zachować ostrożność, aby nie potwierdzać tej wizji świata. Należy wybrać typowe przykłady fałszywych wiadomości, tj. te oparte na ramach przemocy i polaryzacji.

Zalecenie 3.
- Podstawa empiryczna
Retoryka fałszywych wiadomości odnosi się do emocji i/lub obszarów wywołujących emocje (w związku z polaryzacją), a z drugiej strony koreluje z charakterystycznymi cechami teorii spiskowych, takimi jak łączenie odległych faktów lub nadużywanie pojęć (a tym samym tworzenie specyficznej semantyki, a w konsekwencji alternatywnych interpretacji świata).
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
W działaniach edukacyjnych należy zwrócić szczególną uwagę na rozwijanie krytycznego podejścia do emocji zawartych w przekazach medialnych oraz do pozornie logicznego rozumowania (wniosków), które jest charakterystyczne dla teorii spiskowych. W tym kontekście konieczne jest promowanie stosowania powolnego myślenia zamiast szybkiego myślenia w kontaktach z mediami.

Zalecenie 4.
- Podstawa empiryczna
Fałszywe wiadomości realizują w funkcji retorycznej odwołanie się do („alternatywnych”) autorytetów lub manipulowane cytowanie wypowiedzi osób uważanych za autorytety. Pod tym względem zbliżają się one do wiadomości typu hard news.
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Podczas działań edukacyjnych należy podkreślić, że fałszywe wiadomości naśladują codzienne wiadomości. Dlatego należy zwrócić uwagę na umiejętności związane z rozróżnianiem tych dwóch rodzajów wiadomości (np. poprzez sprawdzanie źródeł), ale także na zachowanie ostrożności, aby działania mające na celu budowanie odporności na fałszywe wiadomości nie były traktowane jako podważające zaufanie do wiarygodnych źródeł informacji.

Zalecenie 5.
- Podstawa empiryczna
Legitymizacja fałszywych wiadomości opiera się głównie na odwołaniu do norm etycznych, a zatem do „właściwego” porządku świata. Rzeczywistość konstruowana przez fałszywe wiadomości jest w pewnym stopniu rzeczywistością danych i autorytetu, ale przede wszystkim światem osądów moralnych, skierowanych przeciwko działaniom, które zakłócają właściwy (naturalny, sprawiedliwy) porządek rzeczy.
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Należy pamiętać, że fałszywe wiadomości budują swoją wiarygodność przede wszystkim poprzez odwołanie się do wartości moralnych, do kategorii dobra i zła. Stanowi to duże wyzwanie w kontekście działań edukacyjnych, ponieważ należy być przygotowanym na pogłębione dyskusje ideologiczne i moralne dotyczące porządku świata. Należy również zachować ostrożność przy ocenie konkretnych przekonań uczestników, ponieważ mogą one stanowić ważny element ich moralnej oceny rzeczywistości.
Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych 2
Poniższe zalecenia opierają się na raporcie zatytułowanym „Struktura dezinformacji
Atrybuty treści i podatność na dezinformację w Polsce, Czechach i na Słowacji”.
Opierają się one na wynikach badań empirycznych i zawierają pomysły do wykorzystania w działaniach edukacyjnych w ramach projektu CEDMO.
Każde zalecenie składa się z dwóch części: 1. Podstawy empiryczne; 2. Pomysł na działanie edukacyjne.

Zalecenie 1.
- Podstawa empiryczna.
Emocjonalnie nacechowane komunikaty dezinformacyjne (niepoparte emocjonalnie nacechowaną grafiką) mają nieproporcjonalnie wysoką widoczność, ale stosunkowo niską skuteczność.
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Chociaż treści nacechowane emocjonalnie zmniejszają podatność na dezinformację, zwiększają one widoczność materiałów dezinformacyjnych. Dlatego działania edukacyjne powinny kłaść nacisk na konieczność starannego filtrowania komunikatów nacechowanych emocjonalnie.

Zalecenie 2.
- Podstawa empiryczna
Treści przedstawiające informacje quasi-naukowe (lub pseudonaukowe) są najtrudniejsze do oceny dla odbiorców.
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Zalecamy, aby działania edukacyjne uwrażliwiały odbiorców na strukturalne wskazówki dotyczące dezinformacji opartej na faktach. Działania te powinny być skierowane w szczególności do odbiorców, którzy mają potrzeby związane z obszarami intensywnej dezinformacji dotyczącej nauki (np. dezinformacja medyczna).

Zalecenie 3.
- Podstawa empiryczna
Podatność na dezinformację jest wyższa na Słowacji i w Czechach niż w Polsce
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Działania edukacyjne powinny być skierowane szczególnie do odbiorców czeskich i słowackich.

Zalecenie 4.
- Podstawa empiryczna
Manipulowanie treściami emocjonalnymi jest łatwiejsze do wykrycia niż manipulowanie faktami.
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Działania edukacyjne powinny uwrażliwiać odbiorców na potencjalną manipulację materiałami naukowymi (na przykład danymi naukowymi przedstawianymi przez naukowców posiadających stopnie naukowe niezwiązane z daną dziedziną).

Zalecenie 5.
- Podstawa empiryczna
Rozpoznawanie treści generowanych przez sztuczną inteligencję stanowiło problem dla respondentów, tzn. nie potrafili oni rozpoznać treści generowanych przez sztuczną inteligencję.
- Zalecenia dotyczące działań edukacyjnych
Działania edukacyjne powinny obejmować nauczanie o wskaźnikach wskazujących, że treść została wygenerowana przez sztuczną inteligencję.

Odkryj, jak świadomie korzystać z mediów
Aby zrozumieć i zwalczać dezinformację, potrzebna jest wiedza z różnych dziedzin – od socjologii po technologię, psychologię i medioznawstwo.


Odkryj, jak świadomie korzystać z mediów
Aby zrozumieć i zwalczać dezinformację, potrzebna jest wiedza z różnych dziedzin – od socjologii po technologię, psychologię i medioznawstwo.

