Według niektórych użytkowników mediów społecznościowych, opublikowany w marcu 2023 roku raport pokazuje, że Organizacja Narodów Zjednoczonych wezwała do zalegalizowania na całym świecie stosunków seksualnych dorosłych z dziećmi. To nie jest prawda – raport został przygotowany przez międzynarodową organizację praw człowieka jako wytyczne dotyczące stosowania przepisów karnych i został błędnie przedstawiony w sieci. ONZ potwierdziła to agencji AFP i oświadczyła również, że nie zajęła takiego stanowiska.
„ONZ przekazuje raport uznający pedofilię za prawo człowieka i opowiada się za jej dekryminalizacją na całym świecie” – czytamy w publikacji udostępnionej 21 maja 2023 roku na Telegramie. Podobne posty były także udostępniane na Facebooku.
Zamieszczone wraz z postem nagranie przedstawia internetowy program o nazwie „War Room” dostępny na platformie Rumble i prowadzony przez Steve’a Bannona, byłego doradcę prezydenta Donalda Trumpa. W nagraniu gość programu przekonuje, że raport ONZ jest promowany jako „podstawa… dekryminalizacji pedofilii na całym świecie”. Program Bannona był już wcześniej wykorzystywany do propagowania fałszywych lub wprowadzających w błąd informacji, na przykład tutaj, tutaj i tutaj.
Narracja o rzekomej dekryminalizacji pedofilii przez ONZ była udostępniana również na innych prawicowych stronach, takich jak Blaze czy Washington Examiner.
Twierdzenia opierają się na wieloletnich teoriach spiskowych dotyczących tego, że zachód wraz z Unią Europejską chcą zalegalizować pedofilię w naszym kraju. Przykładem mogą być treści udostępniane w 2022 roku, kiedy to wypowiedzi hiszpańskiej ministry na temat edukacji seksualnej zostały przinaczone czy w 2019 roku, kiedy to minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau, wtedy wojwoda łódzki, pisał na Facebooku, że jednym z postulatów Europy „po rozpoczęciu rewolucji obyczajowej w roku 1968” to „legalizacja pedofilii”.
Udostępniane w mediach społecznościowych treści zniekształcają wytyczne, które zawiera raport Międzynarodowej Komisji Prawników (ICJ), globalnej organizacji pozarządowej składającej się z 60 prawników i sędziów, której działania skupiają się na obronie praw człowieka.
Zasady 8 marca
Publikacje cytują raport „Zasady 8 marca”, który zawiera zestaw wytycznych dotyczących stosowania praw człowieka w prawie karnym i który oferuje porady dotyczące stosowania przepisów karnych w kilku obszarach, w tym wobec zachowań związanych z seksualnością oraz zdrowiem oraz „zachowań seksualnych za obopólną zgodą”.
Dokument został opracowany w odpowiedzi na spotkanie, które miało miejsce w 2018 roku między ICJ, Wspólnym Programem Narodów Zjednoczonych ds. HIV/AIDS (UNAIDS) oraz biurem praw człowieka ONZ. Dokument został napisany przez ICJ, a nie przez ONZ, jak poinformował UNAIDS agencję AFP.
W oświadczeniu z 20 kwietnia ICJ odrzuciła krążące w sieci twierdzenia.
„Treści Zasady 8 marca zostały poważnie zniekształcone w mediach społecznościowych. Nie nawołują one do legalizacji stosunków seksualnych z dziećmi czy zniesienia ustanowionego minimalnego wieku zgody (przyzwolenia na seks). ICJ podkreśla, że państwa mają wyraźny i wynikający z prawa międzynarodowego obowiązek ochrony dzieci przed wszelkimi formami nadużyć”.
Jeden z fragmentów dokumentu mówi, że zachowania seksualne nie powinny być karalne, bez względu na rodzaj aktywności seksualnej, płeć, orientację seksualną czy stan cywilny.
„W odniesieniu do egzekwowania prawa karnego, każdy minimalny wiek przyzwolenia na seks musi być zastosowany w sposób pozbawiony dyskryminacji. Egzekwowanie prawa nie może być uzależnione od płci uczestników czy od wieku wyrażenia zgody na zawarcie małżeństwa” – czytamy w dokumencie. „Co więcej, zachowania seksualne z udziałem osób poniżej ustanowionego minimalnego wieku przyzwolenia na seks w danym kraju mogą być oparte na dobrowolnej zgodzie, chociaż nie w świetle prawa. W tym kontekście egzekwowanie prawa karnego powinno odzwierciedlać prawa osób po 18 roku życia do podejmowania decyzji o angażowaniu się w oparte na konsensusie zachowania seksualne oraz ich prawo do bycia wysłuchanym w sprawach ich dotyczących”.
Fragment ten stał się punktem wyjścia dla artykułów i wpisów, w których fałszywie oskarża się ONZ o wspieranie przepisów zezwalających dorosłym na kontakty seksualne z dziećmi.
Treści te to „złośliwe i nieprawdziwe informacje” – powiedział Stephane Dujarric, rzecznik ONZ podczas konferencji prasowej 18 kwietnia.
„Fragment ten dotyczy dobrowolnej aktywności seksualnej między nastolatkami w podobnym wieku” – powiedziała Christine Stegling, zastępczyni dyrektora wykonawczego ds. polityki, obrony praw i wiedzy w UNAIDS.
„W stosowaniu prawa uznaje się, że sankcje karne nie są odpowiednie wobec nastolatków w podobnym wieku uprawiających seks za obopólną zgodą” – powiedziała Stegling w oświadczeniu dla AFP z 21 kwietnia. „Podobnie uznaje się, że nastolatki nie powinny być pozbawiane dostępu do usług zdrowotnych, które je chronią. ONZ stanowczo walczy z wykorzystywaniem seksualnym dzieci, i uważa, że wykorzystywanie seksualne i nadużycia wobec nich są przestępstwem, i wspiera kraje w ochronie dzieci”.
Aziza Ahmed, profesor prawa na Uniwersytecie w Bostonie, powiedziała AFP, że język dotyczący wieku przyzwolenia i niedyskryminacyjnego stosowania przepisów ma na celu ochronę nieletnich, a nie narażanie ich na niebezpieczeństwo.
„Raport nie wzywa do seksu między dorosłymi i nieletnimi ani do dekryminalizacji seksu z dziećmi” – napisała w emailu Ahmed, współdyrektorka uniwersyteckiego programu dotyczącego sprawiedliwości reprodukcyjnej. „W raporcie jest napisane, że kraje powinny zagwarantować, że młodym ludziom nie będą stawiane zarzuty karne za angażowanie się w aktywność seksualną za obopólną zgodą”.
