![Ten podręcznik HiT dla uczniów szkół ponadpodstawowych nie został zakazany - Featured image](https://cedmohub.eu/wp-content/uploads/2024/02/6a442432a87a13e676a9b7cfdaf420ace1a03474-ipad.jpg)
Kontrowersyjny podręcznik szkolny dla uczniów szkół średnich autorstwa prof. Wojciecha Roszkowskiego, wprowadzony za czasów poprzedniego ministra, spotkał się z negatywną oceną opinii publicznej z powodu sympatii politycznych nieukrywanych przez autora w podręczniku. Zdjęcie przedstawiające jego okładkę było udostępniane w połowie stycznia w mediach społecznościowych wraz z przesłaniem, że ministerstwo edukacji narodowej nowego rządu miałoby rzekomo zakazać tego podręcznika. Jednak podręcznik ten wciąż funkcjonuje w wykazie pozycji dopuszczonych do użytku szkolnego przez ministerstwo. Dodatkowo, przedstawiciele ministerstwa przekazali nam, że podręcznik nie został zakazany, a eksperci i pedagodzy powiedzieli, że nauczyciele mają swobodę w wyborze źródeł, o ile są one zgodne z programem nauczania i wymogami ministerstwa.
„Ta książka i podręcznik szkolny już jest zakazany. Moje dzieci i wnuki będą się z niej uczyły na tajnych kompletach jak to było za okupacji niemieckiej” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 19 stycznia 2024 roku.
Podobne posty były także udostępniane na platformie X, gdzie były podane dalej ponad 550 razy.
![](https://cedmohub.eu/wp-content/uploads/2024/02/2819dcb31d9d588cce14272f046389769d92d6ff-ipad.jpg)
Większość internautów zdawała się wierzyć przesłaniu zawartemu w publikacji. „Mam obie (części podręcznika, ndlr), coś przeczuwałam, że trzeba będzie wrócić do drukowania prawdziwej historii w piwnicach” – napisała jedna z użytkowniczek. „Mam dwie części i żaden reżim Tuska mi tego nie zakaże” – napisał ktoś inny.
Jednak ten podręcznik nie został zakazany, jak wynika z informacji przekazanych nam przed ministerstwo edukacji i ekspertów. Agencja AFP również sprawdziła, że książka widnieje w wykazie podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego ministerstwa edukacji narodowej. W żadnym artykule, nawet wśród tych publikowanych na stronach sympatyzujących z partią Prawo i Sprawiedliwość, AFP nie znalazła żadnych informacji o tym, że książka została zakazana.
Kontrowersje wokół podręcznik HiT
W 2022 roku, za czasów poprzedniego ministra edukacji, Przemysława Czarnka, do szkół ponadpodstawowych wprowadzono nowy przedmiot szkolny Historia i teraźniejszość (HiT). Tego samego roku do szkół wprowadzono nowy podręcznik szkolny, który obejmuje wiedzę o społeczeństwie oraz zagadnienia z historii najnowszej od 1945 do 1979 roku. Druga część podręcznika została wprowadzona rok później i obejmowała lata 1980-2023. W tym czasie wiele osób zwracało uwagę, że podręcznik pełen jest błędów językowych i merytorycznych, a także, że nie jest obiektywny. Nie brakowało w nim odwołań do religii.
Książka zawierała fragment piętnujący dzieci poczęte metodą in vitro, co spotkało się z negatywnym komentarzem lidera Platformy Obywatelskiej Donalda Tuska (wydawnictwo wycofało później ten fragment). W podręczniku występuje także pojęcie „ideologia gender” – w rozdziale pt. „Ideologie i nazizm”. Znalazł się tam również fragment mówiący, że Unia Europejska „lansuje ateizm”. Pojawiły się także krytyczne fragmenty wobec ruchu Black Lives Matter.
Wydawnictwo „Biały Kruk” publikuje głównie książki o charakterze religijnym. Wydawnictwo wydało także książkę zawierającą teksty autorów sympatyzujących z PiS – znalazły się w niej fragmenty napisane przez Krystynę Pawłowicz, dziś sędzię Trybunału Konstytucyjnego oraz przez posła Antoniego Macierewicza.
Autorem podręcznika jest prof. Wojciech Roszkowski, historyk i ekonomista, w latach 2004-2009 był europosłem PiS. Swój autorytet zbudował dzięki działalności opozycyjnej w latach 80. Wtedy też ukazał się jego podręcznik „Najnowsza historia Polski”, który do dziś służy uczniom i studentom.
W 2023 roku w Sądzie Okręgowym w Krakowie rozpoczął się proces autora i wydawcy podręcznika HiT. Zostali oni pozwani przez ojca córki poczętej metodą in vitro. Jak wynika z doniesień medialnych, Roszkowski nie stawił się w sądzie. Po tym jak sprawa fragmentu podręcznika trafiła do mediów, wydawnictwo usunęło ten fragment.
W grudniu 2023 roku posłanka Koalicji Obywatelskiej Dorota Łoboda mówiła, że przedmiot Historia i Teraźniejszość powinien zniknąć z planu lekcji. „Wiadomo, że to nie może się wydarzyć w środku roku, natomiast wrzesień to jest dobry moment, zwłaszcza, że ten przedmiot nie zakorzenił się szczególnie w szkołach” – mówiła.
Jak podręcznik jest dopuszczany przez MEN
O publikację w mediach społecznościowych z okładką podręcznika Roszkowskiego zapytaliśmy Ministerstwo Edukacji Narodowej. „Ministerstwo edukacji nie ma możliwości zakazania podręcznika w szkołach” – powiedziała 30 stycznia Justyna Sadlak z biura prasowego MEN. Dodała, że „podręcznik wybiera nauczyciel danego przedmiotu i ma w tym zakresie pełną autonomię”.
„Mamy do czynienia z ewidentną dezinformacją. Ministerstwo nie może zakazać podręcznika, zwłaszcza takiego, który już został dopuszczony do użytku szkolnego. Nie jest mi wiadomym, by szykowano taki zakaz” – napisał w emailu do AFP 6 lutego 2024 roku dr Jan Chańko, rzeczoznawca podręczników szkolnych i emerytowany wykładowca historii Uniwersytetu Łódzkiego.
Na stronie ministerstwa edukacji znajduje się wykaz podręczników dopuszczonych do użytku szkolnego. Wśród nich znajduje się podręcznik HiT autorstwa Wojciecha Roszkowskiego.
![](https://cedmohub.eu/wp-content/uploads/2024/02/1322896d520c84f9b8fe39b2f6b2cd6dc1d0f7d7-ipad.jpg)
Aby książka mogła zostać podręcznikiem musi zostać zatwierdzona przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, co reguluje ustawa o systemie oświaty, a także rozporządzenie w sprawie dopuszczania podręczników do użytku szkolnego. Zgodnie z tymi dokumentami, wydawnictwo musi złożyć stosowny wniosek, następnie książka sprawdzana jest pod kątem formalnym i przekazywana jest do opiniowania wskazanym rzeczoznawcom.
„Proces opiniowania podręcznika trwa około dwa miesiące” – przekazał nam Chańko. „Rzeczoznawcy otrzymują propozycję. Gdy wyrażają zainteresowanie, zostają spośród nich wybrani dwaj rzeczoznawcy w zakresie merytoryczno-dydaktycznym i jeden do konsultacji językowej” – dodaje ekspert. Następnie w ciągu miesiąca sporządzany jest arkusz oceny podręcznika z propozycjami poprawek. Po usunięciu usterek następuje ocena końcową z konkluzją, czy dopuścić podręcznik czy też nie.
Jak mówią eksperci, nauczyciele sami decydują o tym, czy będą korzystać z wybranego przez siebie podręcznika czy innych materiałów edukacyjnych. Mogą również prowadzić przedmiot bez korzystania z takich pomocy dydaktycznych. „O tym, czy podręcznik nadaje się do użytku w szkole, decyduje ostatecznie ministerstwo, natomiast w szkole można podjąć dezycję, że nie korzystamy z żadnego podręcznika” – przekazała agencji AFP 1 lutego 2024 roku Katarzyna Dammicco, nauczycielka, która prowadzi bloga o języku polskim.
Dodaje, że „nauczyciele mogą wybierać podręczniki dowolnie, tylko muszą być one dostosowane do programu nauczania i powinny mieć akceptację ministerstwa edukacji narodowej”. Dammicco podkreśla, że „podręczniki nie są obowiązkowe w szkole. Nauczyciel może, ale nie musi z nich korzystać”.
Nowy rząd Donalda Tuska niemal codziennie spiera się z politykami Prawa i Sprawiedliwości, którzy nadal są reprezentowani w wielu instutycjach, np. w Narodowym Banku Polski i Trybunale Konstytucyjnym.
Na początku lutego Tusk zasugerował, że jest otwarty na rozpisanie przedterminowych wyborów, jeśli rząd nie będzie mógł wykonywać swoich obowiązków z powodu konfliktu z prezydentem. „Jeśli nie da się rządzić, bo prezydent Andrzej Duda będzie przeszkadzał i jeśli będą chcieli wcześniejszych wyborów, to je dostaną” – mówił w Brukseli.