„Traktat przeciwpandemiczny” WHO nie został odrzucony przez ponad 50 krajów

Od początku czerwca tysiące udostępnień na Facebooku miały publikacje, w których internauci przekonywali, że ponad 50 krajów odrzuciło tzw. „traktat pandemiczny” przygotowany przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Wśród państw wymienionych przez internautów znalazły się m.in. Indie, Rosja i Chiny. Jednak twierdzenie, że te kraje odrzuciły traktat WHO nie jest prawdziwe – międzynarodowy dokument WHO ds. gotowości pandemicznej wciąż pozostaje w fazie planowania.

„53 kraje, które odrzuciły traktat przeciwpandemiczny WHO” – czytamy w publikacji udostępnionej 3 czerwca 2022 r.

W udostępnionym poście wymieniona jest lista krajów takich jak Indie, Rosja, Chiny, Brazylia oraz część krajów afrykańskich. Publikacje na Facebooku miały ponad 1 tys. udostępnień.

Zrzut ekranu z Facebooka wykonany 23 czerwca 2022 roku

Tego typu materiały to przykład dezinformacji dotyczącej międzynarodowego traktatu w sprawie profilaktyki i gotowości pandemicznej. W marcu 2022 r. Rada Europejska zatwierdziła decyzję o „zezwoleniu na rozpoczęcie negocjacji” na ten temat. Rozmowy znajdują się jeszcze na wczesnym etapie. Przewiduje się, że dokument będzie gotowy dopiero w 2024 r.

Określany również jako traktat pandemiczny, tekst ten mylony jest z innym dokumentem WHO, który był tematem rozmów podczas 75. Światowego Zgromadzenia Zdrowia pod koniec maja 2022 r. w Genewie.

Reforma przepisów zdrowotnych

Podczas ostatniego Światowego Zgromadzenia Zdrowia skupiono się na reformie Międzynarodowych Przepisów Zdrowotnych (International Health Regulations, IHR), których obecna wersja pochodzi z 2005 r. Określają one prawa i obowiązki państw w sytuacjach kryzysowych dotyczących zdrowia publicznego. Ich zadaniem jest zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób na świecie oraz opracowanie odpowiednich procedur prewencyjnych i metod leczenia.

WHO zdecydowała się zreformować dotychczasowe regulacje po tym, jak zostały skrytykowane działania organizacji w związku z pandemią Covid-19.

Na zgromadzeniu w maju rozważano wprowadzenie reform do obowiązujących przepisów. W dokumencie złożonym w kwietniu 2022 r. Stany Zjednoczone zaproponowały 13 poprawek. Zawarte w nich były m.in. postulaty zwiększenia pomocy państwom członkowskim w wykrywaniu i zgłaszaniu sytuacji zagrożenia zdrowia publicznego, a także szybszego powiadamiania WHO o epidemii.

Zgodnie z proponowanymi przez USA poprawkami w przepisach IHR, dotknięty epidemią kraj miałby 48 godzin na przyjęcie lub odrzucenie pomocy oferowanej przez WHO. Jeśli kraj ten taką pomoc odrzuci, WHO będzie musiała „natychmiast” przekazać tematy rozmów z tym krajem innym państwom członkowskim.

Wbrew temu, co twierdzą publikacje na Facebooku, głosowanie nad tymi poprawkami nie znalazło się w porządku obrad tegorocznego zgromadzenia.

Delegaci zbierają się w pierwszym dniu 75. Światowego Zgromadzenia Zdrowia WHO

Niektóre kraje – Iran oraz Malezja oraz grupa krajów afrykańskich – początkowo miały zastrzeżenia do przedstawionych propozycji, o czym informował pod koniec maja Reuters oraz portal Politico. Zdaniem przedstawicieli tych krajów – jak czytamy w artykule Reutersa – reformy nie powinny być wprowadzane w tak szybkim tempie. – Region afrykański jest zgodny co do tego, że proces ten nie powinien zostać przyspieszony – mówił wtedy Moses Keetile, zastępca sekretarza w ministerstwie zdrowia w Botswanie.

Żaden z krajów nie „odrzucił”proponowanych poprawek, ponieważ nie poddano ich głosowaniu. Państwa członkowskie zgodziły się jedynie na „kontynuowanie” prac grupy roboczej na rzecz „wzmocnienia gotowości WHO i reagowania na sytuacje kryzysowe dotyczące zdrowia”. Grupa robocza powinna „pracować wyłącznie nad rozpatrywaniem proponowanych poprawek do IHR”, a jej celem ma być „zaproponowanie pakietu ukierunkowanych poprawek do rozpatrzenia przez 77. Światowe Zgromadzenie Zdrowia” w 2024 r.

Należy zauważyć, że proponowane przez USA poprawki przepisów IHR i międzynarodowy traktat WHO to dwie różne sprawy. Jak wyjaśniliśmy wcześniej, reforma IHR dotyczy wprowadzenia nowych zasad dotyczących zagrożenia zdrowia publicznego. Traktat WHO jest nową międzynarodową inicjatywą, której celem jest wzmocnienie zapobiegania, gotowości i reagowania na ewentualne przyszłe pandemie. Dokument powinien być gotowy przed 2024 r.

Posty szerzące dezinformację na temat tych dokumentów zostały wcześniej zweryfikowane i można je przeczytać, tutaj oraz tutaj.

Lista ponad 50 państw, które rzekomo sprzeciwiły się przyjęciu tzw. „traktatu przeciwpandemicznego” dotyczy zapewne krajów, które początkowo wyrażały sprzeciw wobec poprawek do przepisów IHR. Ten dokument często bywa mylony z rozwiązaniami, które planuje się wprowadzić w związku z traktatem WHO ws. gotowości pandemicznej.

AFP nie odnalazła informacji w sieci, jakoby 50 państw odrzuciło traktat pandemiczny – prace nad nim wciąż trwają. Niektóre kraje, m.in. Rosja i Chiny, krytykowały ideę traktatu – może dlatego zostały dołączone do listy udostępnianej na Facebooku.

Wniosek: traktat WHO ds. gotowości pandemicznej nie został odrzucony przez ponad 50 krajów. Traktat jest w fazie planowania i ma wejść w życie w 2024 r.

Pierwotnie opublikowane tutaj.