W sieci, od 10 września 2023 roku, krąży zdjęcie, które rzekomo przedstawia hajlującego Borisa Johnsona, który stoi razem z trzema innymi osobami na tle herbu ze lwowskim żółtym lwem i flagą Ukrainy. Jednak zdjęcie to fotomontaż pochodzący z satyrycznej strony. AFP odnalazła oryginalną fotografię, która posłużyła do przeróbki, i na której były premier Wielkiej Brytanii ma obie ręce wzdłuż ciała.
„Lwów to stolica ukraińskiego faszyzmu. Boris Johnson też musiał oddać hołd Banderze w zamian za tytuł doktora” – czytamy w opisie zdjęcia zamieszczonego na Telegramie 11 września 2023 roku. Zdjęcie, które było opatrzone znakiem wodnym @smak_media, obejrzało kilkuset użytkowników. Konto to publikuje systematycznie fałszywe treści, których kilka AFP już wcześniej obalała (tutaj,tutaj, tutaj, tutaj).
Ta sama grafika, która pojawiła się w sieci wkrótce po wizycie byłego premiera we Lwowie 9 września, była publikowana na Facebooku tutaj, tutaj. Krążyła też w innych językach po angielsku, słowacku, niemiecku.
Zdjęcie udpostępnił na platformie X (dawny Twitter) były kandydat do parlamentu brytyjskiego z ramienia partii Brexit Jim Ferguson, z komentarzem, że scena ta przypomina najgorsze karty II wojny światowej. Tweet został już usunięty.
Obraz wyszukaliśmy przy użyciu różnych technik odwrotnego wyszukiwania obrazem i przekonaliśmy się, że został on przerobiony.
Oryginalne zdjęcie zrobione 9 września 2023 roku (zarchiwizowany link) opublikował ukraiński kanał telewizyjny o nazwie 24 Kanal. Zdjęcie przedstawia Johnsona stojącego w auli – jego obie ręce są wzdłuż ciała – podczas uroczystości nadania mu tytułu doktora honoris causa (zarchiwizowany link) Lwowskiego Uniwersytetu Narodowego im. Iwana Franki.
W dolnym lewym rogu na podrobionym zdjęciu widoczny jest napis @smak_media. Konto prowadzone po ukraińsku opublikowało zdjęcie 10 września (zarchiwizowane linki tutaj i tutaj).
W odpowiedzi na tweet Fergusona (zarchiwizowany link), konto Smak przyznało się do przerobienia oryginalnego zdjęcia Johnsona.
“Bracie… Zrobiłem to zdjęcie w Photoshopie” – napisał administrator konta.
Oglądając relację na żywo z wydarzenia na YouTubie widać, że podczas uroczystości Johnson nie wykonał żadnego takiego gestu (zarchiwizowany link).
Zapytany przez AFP rzecznik Johnsona, potwierdził, że polityk nie wykonał nazistowskiego salutu, jaki widoczny jest na krążącym w sieci przerobionym zdjęciu.
„Oczywiście że nie wykonał takiego gestu” – powiedział Ross Kempsell w wiadomości przesłanej na WhatsAppie 14 września. „To przerobione zdjęcie”.
Jednym z częstym wątków dezinformacji, który pojawił się po inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, jest oskarżanie przez Kreml przywódców Ukrainy i samych Ukraińców o „nazizm”. AFP Sprawdzam wielokrotnie pisała na ten temat tutaj, tutaj.
AFP zweryfikowała również inne przerobione zdjęcia z Johnsonem, m.in. tutaj czy tutaj.
