Opozycja krytykuje i torpeduje wszystkie propozycje rządu Prawa i Sprawiedliwości dotyczące walki z pandemią COVID-19 – to najnowsza narracja polityków PiS po tym, jak Sejm wyrzucił do kosza ustawę zwaną lex konfident. Jak sprawdziliśmy, opozycja głosowała jednak za większością ustaw covidowych.
Poselski projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących ochrony życia i zdrowia obywateli w okresie epidemii COVID-19 był mocno wspierany przez Jarosława Kaczyńskiego, prezesa PiS. Zakładał, że pracownicy, którzy w zakładzie pracy zakażą się koronawirusem, będą mogli dochodzić odszkodowań od kolegów, którzy nie poddadzą się testom na COVID-19. Prawnicy i lekarze wskazywali na niemożność udowodnienia, że zakaziła nas określona osoba; opozycyjni politycy nazwali ten projekt “lex konfident” albo “lex Kaczyński”.
Najpierw sejmowa komisja zdrowia odrzuciła 1 lutego w pierwszym czytaniu projekt tej ustawy. W czasie dyskusji posłowie opozycji przekonywali, że “ustawa jest od początku do końca zła”. Na posiedzeniu Sejmu za wnioskiem komisji o odrzucenie projektu ustawy opowiedziało się 253 posłów, przeciwko odrzuceniu było 152 posłów. Wśród głosujących za wyrzuceniem projektu do kosza było 24 posłów klubu PiS, a 37 się wstrzymało.
Politycy PiS za fiasko tego projektu winią nie tylko swoich kolegów z klubu, ale też opozycję. “Rozwiązania, które przedstawiamy, wszystkie natychmiast są krytykowane, torpedowane, atakowane. Opozycja niestety w bardzo niecny, nikczemny sposób wykorzystuje pandemię do walki politycznej i temu się bardzo sprzeciwiamy” – mówiła po głosowaniu rzeczniczka PiS Anita Czerwińska. Szef sejmowej komisji zdrowia, poseł PiS Tomasz Latos, powiedział: “Tak wygląda w praktyce tak zwane wsparcie opozycji, która deklaruje, że wspólnie z rządem, wspólnie z większością parlamentarną chce pracować nad ustawami covidowymi”.
2 lutego w programie “Jeden na jeden” w TVN24 poseł PiS Bolesław Piecha mówił z kolei: “Opozycja, poza oczywiście dętymi hasłami, nie wspierała nigdy rządu Prawa i Sprawiedliwości w żadnych rozwiązaniach covidowych, w żadnych. Od razu przyklejono łatkę, że wszystko jest źle”.
Na uwagę prowadzącej program Agaty Adamek, że były głosowania, w których opozycja głosowała za ustawami covidowymi, poseł Piecha stwierdził: “To klub Prawa i Sprawiedliwości przegłosowywał, a opozycja nie miała innego wyjścia, tylko musiała popierać”. Jak dodał, „poza dętą propagandą opozycja nie pokazała nic”, jeśli chodzi o projekty dotyczące testów i obowiązku szczepień.
Większość ustaw covidowych opozycja poparła
By sprawdzić prawdziwości przekazu polityków PiS, jakoby opozycja nie popierała rządu w tworzeniu ustaw przeciwdziałających pandemii, sięgnęliśmy do dostępnego na stronach Sejmu wykazu uchwalonych w tej kadencji ustaw. Sprawdziliśmy też wyniki głosowań nad całością projektów ustaw, które odbywają się podczas trzeciego czytania. Obejmuje ono przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji sejmowej rozpatrującej dany projekt, z listą poprawek zgłoszonych w toku prac sejmowych. Potem głosuje się nad przyjęciem bądź odrzuceniem poprawek, a na koniec – nad całością projektu ustawy.
Od 2 marca 2020 roku Sejm uchwalił 29 ustaw, których celem była walka ze skutkami pandemii; większość z nich było nowelizacjami głównej ustawy covidowej – z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
Opozycja – posłowie Koalicji Obywatelskiej, Lewicy, PSL oraz ci, którzy odeszli do kół poselskich (Polska 2050 czy Porozumienie) – w przypadku tych 29 ustaw rządu i posłów PiS głosowali zgodnie “za” w 18 przypadkach. W tych głosowaniach zawsze było w sumie ponad 400 głosów popierających projekt. A w sześciu z tych 18 głosowań nie było ani jednego głosu przeciw.
Tylko w przypadku ośmiu ustaw cała opozycja ich nie poparła.
Najczęściej covidowe ustawy PiS popierał klub Koalicji Polskiej (na początku kadencji PSL-Kukiz’15) – 20 razy, Koalicja Obywatelska – 19, a Lewica – 18. Najbardziej wstrzemięźliwi wobec projektów PiS byli posłowie Konfederacji – 13 razy wstrzymywali się od głosu.
“Opozycja nie pokazała nic”? To nieprawda
Politycy PiS zarzucają opozycji, że „poza dętą propagandą nie pokazali nic” w trakcie prac nad ustawami covidowymi. Lecz ze sprawozdań komisji sejmowych i stenogramów z obrad Sejmu wynika, że w toku prac nad projektami ustaw posłowie opozycji zgłosili co najmniej 650 poprawek i wniosków mniejszości. Zaakceptowanych w głosowaniach zostało jednak niecałe 20.
Na przykład do rządowego projektu ustawy z 7 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, który był rozpatrywany wspólnie z poselskim projektem ustawy o utworzeniu tarczy antykryzysowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, posłowie opozycji zgłosili w sumie 77 poprawek – akceptację zyskały cztery poprawki Koalicji Obywatelskiej i cztery poprawki posłów PiS.
W większości przypadków przechodziły jednak głównie poprawki autorstwa posłów PiS. Tak np. do rządowego projektu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw zgłoszono 126 poprawek – opozycyjnych było 98. Sejm w głosowaniach zaakceptował tylko poprawki PiS – 28. Ustawa przeszła większością 228 głosów PiS.
Z kolei do projektu z 26 października 2020 roku nowelizacji o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zgłoszono 95 poprawek – 63 były autorstwa posłów opozycyjnych. W głosowaniu sejmowym przyjęto 32 poprawki, ale tylko te posłów PiS. Mimo odrzucenia poprawek opozycji posłowie KO, Lewicy, PSL poparli jednak projekt ustawy w końcowym głosowaniu.
Podobnie było z kolejną nowelizacją tej ustawy, którą przegłosowano 17 grudnia 2020 roku. W czasie obrad sejmowej Komisji Finansów Publicznych pojawiło się 36 poprawek – opozycja była autorem 22. Sejm zdecydował o przyjęciu 14 poprawek, wyłącznie tych od posłów PiS. Jednak w ostatecznym głosowaniu za całością projektu ustawy żaden z opozycyjnych posłów nie był przeciw.
Oprócz poprawek do rządowych i pisowskich projektów ustaw posłowie opozycji złożyli 12 własnych projektów ustaw dotyczących zwalczania skutków pandemii i pomocy dla przedsiębiorców:
Koalicja Polska – 5
Koalicja Obywatelska – 4
Lewica – 3, w tym projekt dotyczący obowiązku szczepień dla wszystkich powyżej 18. roku życia.
Trzy inne projekty pochodzą z Senatu. Nie zostały one skierowane przez marszałek Sejmu do pierwszego czytania. Tkwią do dzisiaj w sejmowej zamrażarce, tak jak projekt ustawy “Stop segregacji sanitarnej” autorstwa posłów Konfederacji i niektórych posłów PiS.