W styczniu 2024 roku w Niemczech odbyły się masowe protesty rolników. W mediach społecznościowych pojawiło się nagranie opatrzone fałszywym twierdzeniem, że ambasada rosyjska w Berlinie włączyła syreny na znak solidarności z protestującymi rolnikami. Jednak rosyjska ambasada w Berlinie zapewniła AFP, że nie włączyła żadnych syren i nie okazywała solidarności z protestującymi rolnikami. Podobne syreny były słyszane podczas protestu, o czym świadczą doniesienia medialne i inne nagrania z tego samego wydarzenia.
„Ambasada Rosji zasygnalizowała swoje poparcie dla protestów rolników w Berlinie!” – czytamy w publikacji udostępnionej na polskim Facebooku 20 stycznia 2024 roku wraz z krótkim filmem z tego protestu. Na nagraniu widać traktory na ulicy, przed budynkiem nad którym powiewa rosyjska flaga. W tle słychać wycie syren. Nagranie pojawiło się też na Telegramie, gdzie zyskało blisko 2 tys. odsłon oraz na platformie X,na profilach, które systematycznie zamieszczają fałszywe treści i których część AFP zweryfikowała w przeszłości ( tutaj, tutaj, tutaj, tutaj )
Nagranie było udostępniane w innych językach, np. po niemiecku, m.in. przez polityka anty-migranckiej partii AfD, angielsku i hiszpańsku.
Twierdzenie, że ambasada Rosji w Berlinie okazała solidarność z rolnikami nie jest jednak prawdziwe.
W styczniu, tysiące rolników wzięło udział w demonstracjach, między innymi w Berlinie, dokąd zjechali ciągnikami, by zaprostestować przeciw polityce oszczędnościowej niemieckiego rządu.
Wokół protestów pojawiło się wiele dezinformacji, którą AFP weryfiowała (tutaj, tutaj i tutaj).
Ambasada Rosji nie wyraziła poparcia dla protestu rolników
Analizując nagranie zauważyliśmy, że nosi znak wodny rosyjskiego kanału ATO Donieck, który opublikował to wideo 17 stycznia z podobnym opisem po rosyjsku: „Ambasada Rosji zasygnalizowała poparcie dla protestów rolników w Berlinie! Wiem, o czym napisze dziś zachodnia prasa”.
Zauważyliśmy niespójność dźwięku względem obrazu – ścieżka audio kończy się o sekundę wcześniej niż sam obraz.
Udostępnione filmy rzeczywiście zostały nagrane przed Ambasadą Federacji Rosyjskiej w Berlinie. Znajduje się ona przy ulicy Unter den Linden w dzielnicy Mitte, około 300 metrów od Bramy Brandenburskiej i ze względu na swoje położenie w centrum miasta, znajduje się na trasie wielu manifestacji. Porównanie ze zdjęciami w Google Street View pokazuje, że jest to ten sam budynek, co widoczny w filmie. Można zobaczyć mniej więcej tę samą trzyczęściową, symetryczną konstrukcję oraz to samo ogrodzenie z kutego żelaza, które oddziela budynek od ulicy.
15 stycznia 2024 roku w Berlinie odbyła się duża demonstracja rolników. Z kilku artykułów (m.in. tutaj i tutaj ) wynika, że w okolicy Bramy Brandenburskiej, w bezpośrednim sąsiedztwie miejsca w którym znajduje się ambasada Rosji, wystąpiły utrudnienia w ruchu. Widać to również na analizowanym przez nas filmie: Po ulicy nie poruszają się żadne samochody. Zamiast tego widać tam traktory i demonstrantów.
26 stycznia biuro prasowe ambasady napisało do AFP: „Informacje rozpowszechniane w mediach społecznościowych, jakoby Ambasada Federacji Rosyjskiej w Niemczech ‘włączyła syrenę’, aby ‘okazać solidarność’ z demonstracjami w Berlinie w dniu 15 stycznia 2024 roku, nie są zgodne z rzeczywistością. Ambasada nie bierze udziału w demonstracjach obywateli organizowanych w Niemczech i nie ingeruje w wewnętrzne sprawy kraju goszczącego”. Regulują to także umowy międzynarodowe.
Media donosiły o syrenach podczas prostestu rolników
Wyszukiwanie słów kluczowych doprowadziło AFP do wielu doniesień medialnych (m.in. tutaj i tutaj ), w których można przeczytać, że rolnicy podczas demonstracji w Berlinie 15 stycznia używali syren. Z doniesień mediów wynika, że rolnicy używali syren także podczas demonstracji w przeszłości. Wycie syren można również usłyszeć w wielu nagraniach z prostestu rolników 15 stycznia, m.in. z tego samego miejsca, tuż obok ambasady rosyjskiej, jak również w innych nagraniach z innych części Berlina. W relacjach nie wspomniano o syrenach rzekomo uruchomionych przez ambasadę.
AFP poprosiła berlińską policję o więcej informacji na temat syren w stolicy Niemiec podczas protestu. „Doszło to ich użycia w ramach wiecu, który odbył się 15 stycznia 2024 r. pod Bramą Brandenburską. Uczestnicy użyli syren, by wyrazić swoje stanowisko. Berlińska policja nie posiada informacji o wsparciu ze strony ambasady rosyjskiej” – napisano w komunikacie z dnia 30 stycznia.
„Na budynkach ambasad w Berlinie nie zainstalowano żadnych syren ostrzegania ludności będących pod nadzorem administracji państwowej” – poinformowało AFP 29 stycznia biuro prasowe Departamentu Spraw Wewnętrznych i Sportu Senatu Berlina.
Zapytaliśmy o syreny stowarzyszenie „Land schafft Verbindung” (Ziemia tworzy połączenie), współorganizatora protestu, jednak do czasu publikacji artykułu nie otrzymaliśmy odpowiedzi. 29 stycznia rzecznik organizacji Freie Bauern Farmers ( Wolni Rolnicy) napisał do AFP, że nie da się odpowiedzieć na pytanie, kto dokładnie w Berlinie użył syren. Dodał, że protest był zorganizowany przez „Freie Bauern Farmers”. Z doniesień mediów (m.in. tutaj i tutaj ) wynika, że członkowie tej organizacji demonstrowali także w Berlinie. Rzecznik wyjaśnił, że o ile wie o użyciu klaksonów przez rolników, nie posiada wiedzy na temat syren.
Wniosek. W Internecie błędnie podaje się, że ambasada rosyjska w Berlinie okazała solidarność z rolnikami, włączając syreny podczas ich demonstracji w styczniu 2024 roku. Ambasada rosyjska zdementowała te donisienia i przekazała AFP, że nie wyraziła poparcia dla protestu rolników. Syreny zawyły najprawdopodobniej podczas samej demonstracji, o czym świadczą liczne doniesienia medialne i inne nagrania z innych miejsc protestu w których słychać podobne dźwięki.
