Scroll Top

Szef WHO nie powiedział, że pandemia skończyła się zwykłą grypą

Szef WHO nie powiedział, że pandemia skończyła się zwykłą grypą - Featured image

Author(s): Natalia SAWKA / AFP Polska

Udostępniane tysiące razy publikacje w mediach społecznościowych utrzymywały na początku maja, że szef Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) rzekomo powiedział, że pandemia Covid-19 „zakończyła się zwykłą grypą” i rzekomo przeprosił „za zamieszanie”. To nieprawda. Według oficjalnych informacji WHO, dyrektor generalny Tedros Adhanom Ghebreyesus nie wydał żadnego takiego oświadczenia.

Posty, do których dołączono fotografię dyrektora WHO oraz fragment artykułu, w którym miał on rzekomo powiedzieć, jakoby „pandemia skończyła się zwykłą grypą” i przeprosić za zamieszanie, były udostępniane w mediach społecznościowych od początku maja. Fałszywe treści były udostępniane m.in. tutaj i tutaj, ale także na Twitterze przez Włodzimierza Skalika, wiceprezesa partii Konfederacja Korony Polskiej. Treści te miały tysiące interakcji na Facebooku oraz na Twitterze

Zrzut ekranu z Facebooka wykonany 22 maja 2023 roku

Pandemia Covid-19, która rozpoczęła się na początku 2020 roku i od tego czasu pochłonęła miliony istnień ludzkich oraz wywołała spustoszenie gospodarcze i społeczne, nie stanowi już globalnego zagrożenia dla zdrowia ludzi, jak stwierdziła WHO na początku maja. Niemniej jednak organizacja ta apeluje wciąż o ostrożność.

„To było wiadome od 2019 roku, a ludzie szczepili się jak kopnięci jeden po drugim, bekę z tego do dziś mam” i „życie mi się obróciło o 360 stopni, a oni przepraszają za zamieszanie” – napisali niektórzy użytkownicy, a wspólnym tematem wśród komentarzy był narracja, że podjęte na całym świecie drakońskie środki zapobiegawcze przeciwko pandemii Covid-19, w tym drastyczne blokady gospodarcze i społeczne, były niepotrzebne, ponieważ nie istniało wtedy żadne zagrożenie.

Rozpowszechnianie niedokładnych informacji medycznych może nie tylko być niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia, ale też może sprzyjać podejrzliwości wobec podmiotów opieki zdrowotnej i osłabiać skuteczność komunikacji w zakresie zdrowia publicznego.

Pochodzenie wprowadzającego w błąd cytatu

Wyszukiwanie w Google słów kluczowych użytych w nagłówku artykułu, doprowadziło nas do artykułu opublikowanego na stronie Frondy – społeczno-politycznego czasopismu o profilu konserwatywnym. Strona tytułowa artykułu i użyte w nim zdjęcie są takie same jak we wprowadzających w błąd postach.

„Covid-19 wkrótce oficjalnie zostanie zrównany z grypą. Dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia Tedros Adhanom Ghebreyesus zapowiedział wczoraj publikację przewodnika dla rządów, który ma pomóc im w zarządzaniu walką z chorobą po ogłoszeniu końca pandemii” – możemy przeczytać w treści artykułu, który cytuje Polską Agencję Prasową jako główne źródło. Jednak jak się sprawdziliśmy, nawet w artykule PAP z tego samego dnia nie ma dowodów na to, by dyrektor WHO twierdził, że pandemia Covid-19 zakończyła się grypą. Nawet sam artykuł nic nie wspomina o grypie.

WHO rzeczywiście zorganizowała tego dnia konferencję prasową, podczas której Tedros Adhanom Ghebreyesu mówił o tym, że światowa organizacja odnotowuje z satysfakcją „utrzymujący się spadek liczby zarejestrowanych zgonów związanych z Covid-19, która zmniejszyła się o 95 proc. od początku tego roku”.

Na oficjalnej stronie WHO znajduje się pełna transkrypcja z konferencji. Agencja AFP nie znalazła w niej rzekomego cytatu Tedrosa. Nagranie z tej konferencji można także znaleźć na oficjalnych kanałach WHO na YouTubie czy na Twitterze.

Jak się dowiedzieliśmy, na konferencji 26 kwietnia szef WHO nie powiedział, że „pandemia zakończyła się zwykłą grypą”, ani nie przeprosił „za zamieszanie”, jak sugerują posty w mediach społecznościowych.  Wpisując słowa kluczowe w Google nie znaleźliśmy również żadnych innych wiarygodnych źródeł potwierdzających, że Tedros kiedykolwiek wypowiedział takie lub podobne słowa.

Na prośbę AFP, przedstawiciele WHO przejrzeli również transkrypcję ze spotkania opublikowaną na oficjalnej stronie i nie znaleźli podobnych słów. Transkrypcja wspomina o „grypie” siedem razy. „Najbliższy [cytat do rzekomej wypowiedzi, przyp. red] można znaleźć w 00:35.34, ale jeśli jest to tekst, do którego odnosi się post, to jest on wyrwany z kontekstu” – napisał w emailu do agencji AFP 19 maja James Aldworth, przedstawiciel ds. komunikacji WHO.

Czy Covid-19 jest tym samym, co grypa?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) odnotowała prawie siedem mln zgonów na całym świecie z powodu Covid-19, ale szacowana liczba jest o wiele wyższa. Według amerykańskiego Centrum Kontroli i Prewencji Chorób (CDC), grypa i Covid-19 to dwie zaraźliwe choroby układu oddechowego, ale są one wywoływane przez różne wirusy. Covid-19 powoduje wirus SARS-CoV-2, który po raz pierwszy został zidentyfikowany w 2019 roku. Grypę wywołują wirusy grypy typu A i B. „W porównaniu z grypą, Covid-19 może powodować bardziej poważne choroby u niektórych osób. W porównaniu z osobami, które przechodzą grypę, osoby zakażone Covid-19 mogą długo nie wykazywać objawów i mogą zarażać przez dłuższy okres czasu” – stwierdza CDC w swoim raporcie.

Według WHO obie choroby mogą być przenoszone drogą kropelkową i mieć podobne objawy, takie jak kaszel, gorączka czy duszności, ale „istnieją również pewne różnice w tym, kto jest najbardziej narażony na ciężką chorobę” oraz „w sposobie leczenia chorób”.

Według analizy opublikowanej w maju 2022 roku przez brytyjski urząd statystyczny  Office for National Statistics (ONS) rocznie liczba zgonów z powodu Covid-19 była w Wielkiej Brytanii „wyższa niż liczba zgonów z powodu grypy i zapalenia płuc w jakimkolwiek roku od 1929 roku” .

W Stanach Zjednoczonych, badania przeprowadzone w pierwszym roku pandemii wykazały, że śmiertelność z powodu Covid-19 była znacznie wyższa niż w przypadku grypy sezonowej, nawet jeśli późniejsze badania sugerują, że takie różnice mogły się zmniejszyć wraz z mutacją samego wirusa SARS-CoV-2, a także ze zmianami w opiece klinicznej i odporności populacyjnej.

Na naszych łamach wielokrotnie pisaliśmy, że Covid-19 nie jest tym samym, co grypa.

Fact Checker Logo
Pierwotnie opublikowane tutaj.
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.