Nagranie z szefową Komisji Europejskiej, która myje swoje ręce, pochodzi z 2020 roku i powstało po to, by pokazać metodę zapobiegania zakażeniu koronawirusem SARS-CoV-2, a nie jako instruktarz „oszczędzania wody”, jak błędnie twierdzili użytkownicy mediów społecznościowych. W publikacjach z początkuwrześnia 2022 roku, które miały setki udostępnień, film został wyrwany z kontekstu i wyśmiewał Ursulę von der Leyen za promowanie drobnego gestu dla ochrony środowiska. W rzeczywistości film został stworzony w celu promowania prawidłowego mycia rąk na początku pandemii Covid-19 i nie miał nic wspólnego z ekologią.
Nagranie pojawiło się wśród polskich użytkowników 7września 2022 roku na Twitterze iFacebooku ( 1 , 2). Posty miały po 100 i 300 udostępnień.
„Ursula von der Leyen nakręciła film, w którym pokazała nam, jak myć ręce bez marnowania wody. Niedługo pokaże nam, jak czytać bez zapalania światła.” – czytamy w opisie filmu. Na nagraniu widzimy, jak Ursula von der Leyen nakłada mydło w płynie na dłonie, dokładnie myje ich wierzch, palce. Słychać jak nuci Odę do radości, hymn Unii Europejskiej.
To samo wideo pojawiło się wśród francuskojęzycznych użytkowników Twittera i Facebooka 7 września z podobnym sarkastycznym komentarzem, że szefowa Komisji Europejskiej„wkrótce będzie uczyła Europejczyków, jak zjeść obiad bez światła”. Film miał na Facebooku dwa tysiące udostępnień.
Tego dnia von der Leyen w oświadczeniu na temat energii zaproponowała wprowadzenie unijnych środków dla opanowania gwałtownie rosnących cen energii w Europie, w tym limit cenowy na rosyjski gaz, jako sposób ukarania Rosji za napaść na Ukrainę.
W jednym z postów zarzucano von der Leyen, iż promuje ona „oszczędzanie wody”, podczas gdy sama korzysta z prywatnych odrzutowców mających negatywny wpływ na środowisko.
Szefowa Komisji Europejskiej odpowiedziała już na zarzuty w sprawie lotów, co nie zmienia faktu, że nagranie, w którym myje swoje ręce, nie powstało w celu promowania proekologicznych zachowań.
Wideo z kampanii promowania mycia rąk w czasie epidemii Covid-19
Nagranie wyszukaliśmy przy pomocy narzędzia InVID stworzonego przez AFP, które oferuje możliwość odwróconego wyszukiwania obrazem. Nagranie wcześniej pojawiło się 23 marca 2020 roku w unijnym kanale na YouTube , opatrzone tytułem: „Prezydent von der Leyen myje ręce w ramach walki z #COVID19”. Dalej w opisie możemy przeczytać: …„WHO rozpoczęła #SafeHands Challenge, aby promować rolę czystych rąk w walce z koronawirusem. Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej, dołącza do wyzwania”.
To samo wideo pojawiło się na oficjalnym koncie von der Leyen na Twitterze.
Thank you for nominating me, @DrTedros! #SafeHands challenge accepted!
Follow the @WHO guidelines, wash your hands and protect yourself & others from the #coronavirus!
I now challenge:
@melindagates
Christine @Lagarde
@YoYo_Ma
@jensspahn
Stay safe & healthy! pic.twitter.com/7dNQWwzMul— Ursula von der Leyen (@vonderleyen)
March 22, 2020
Mogliśmy odnaleźć wiele innych publikacji z tym samym filmem m.in. w języku niemieckim na Facebooku lub na Twitterze w języku swahili.
W porównaniu do oryginalnego filmu, analizowana przez nas wersja filmu na Facebooku jest nieco krótsza. Została tak wykadrowana, że nie jest widoczna niebieska ramka z napisami w języku angielskim, którą widać na filmie zamieszczonym przez UE na YouTube i Twitterze. W oryginalnym filmie podano dziewięć pisemnych wskazówek, jak prawidłowo myć ręce, aby uchronić się przed zakażeniem nowym wirusem. Na końcu możemy przeczytać „save lives clean your hands ” oraz logo UE i rok 2020.
Jak możemy przeczytać w tweecie, von der Leyen „dziękuje Dr. Tedrosowi za nominację do challenge’u o nazwie #SafeHands.”
13 marca 2020 roku szef Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, zapoczątkował międzynarodową akcję promowania właściwego mycia rąk o nazwie – Challenge #SafeHands – jako jeden z prostych sposobów na walkę z pandemią. Ponieważ szczepionka przeciwko wirusowi nie była jeszcze opracowana, właściwa higiena była sposobem na ochronę przed wirusem i spowolnienie pandemii.
There are several measures you can take to protect yourself from #COVID19. One of the most important ones is regular & safe hand hygiene. Here are the steps recommended by @WHO
Show the where and how you wash your hands. Join the WHO #SafeHands challenge! pic.twitter.com/5ElZyiyZun— Tedros Adhanom Ghebreyesus (@DrTedros)
March 13, 2020
Celebryci, politycy, przywódcy religijni byli nominowani przez szefa WHO do challenge’u, wśród nich papież Franciszek, Greta Thunberg, Bill Gates, czy też polski minister zdrowia Łukasz Szumowski. Nominowany miał za zadanie nagrać filmik ze swoim udziałem i nominować kolejne trzy osoby.
Filmik nie miał na celu pokazania sposobu na oszczędzanie wody podczas mycia rąk, jak twierdzili użytkownicy w publikacjach z września.