Podrobiona okładka francuskiego tygodnika „Courrier International”, która podważa sens pomocy finansowej Francji dla Ukrainy krąży w mediach społecznościowych od początku kwietnia 2023 roku. Jednak nie jest to prawdziwa „jedynka”: AFP nie znalazła takiej okładki w archiwach pisma, a wydanie „Courrier International” z początku kwietnia w rzeczywistości było poświęcone Indiom. Tygodnik potwierdził AFP, że nie opublikował takiej okładki.
„Okładka francuskiego wydania z Zeleńskim kradnącym Wielkanoc francuskim dzieciom i krzyczącym: «Ukraina potrzebuje jej bardziej»” – czytamy w publikacji na Telegramie z 8 kwietnia 2023 roku z rysunkiem naśladującym okładkę francuskiego tygodnika „Courrier International”, na której widać mężczyznę przypominającego ukraińskiego prezydenta, kradnącego pisanki zrozpaczonym dzieciom.
Publikacja udostępniona przez „Niezależny Dziennik Polityczny” zyskała 1,9 tys. odsłon. Strona ta znana jest nam z prorosyjskiej narracji. AFP Sprawdzam poddała weryfikacji szereg jej fałszywych publikacji (1, 2, 3).
Ta sama grafika była udostępniana na Facebooku już od 4 kwietnia, a także na Twitterze, między innymi na koncie Ambasady Rosji w Kenii. Krążyła również w innych językach, m.in. po angielsku (1, 2 ) i rosyjsku, a także w języku czeskim i francuskim.
W rzeczywistości francuski tygodnik nie opublikował takiej okładki.
Rzekoma okładka nosi numer 1692 i datę 6-12 kwietnia 2023 roku. Jednakże na stronie internetowej pisma (link archiwalny), gdzie można zobaczyć wszystkie ostatnie numery tygodnika, w kwietniu 2023 roku nie pojawiła się żadna okładka z prezydentem Zeleńskim. Numer 1692, z datą 6-12 kwietnia, nosi tytuł „Indie, wielki krok”, a na okładce redakcja zamieściła zdjęcie dwóch mężczyzn jadących na motorze.
Zapowiedzi artykułów umieszczone tuż nad logo tygodnika dotyczą innych tematów. Po lewej stronie na okładce prawdziwego numeru widnieje zapowiedź materiału o pigułce aborcyjnej, a nie materiał o organizacji OPEC, który znajduje się na podrobionej okładce. Nagłówki na górze po prawej stronie dotyczą zaś protestów społecznych we Francji i Holandii, a nie „pierwszej wizyty prezesa grupy SEB” w Chinach.
Istotnie prezes grupy SEB przebywał w Chinach wraz z innymi przedstawicielami francuskiego biznesu, którzy towarzyszyli prezydentowi Francji Emanuelowi Macronowi podczas jego trzydniowej wizyty w Chinach w dniach 5-7 kwietnia 2023 roku, jednak w momencie publikacji numeru (5 kwietnia po południu) wizyta ta dopiero się rozpoczynała. Dlatego też, gdyby redakcja o tej wizycie pisała, użyłaby czasu teraźniejszego, a nie przeszłego.
Ponadto prezes grupy SEB, produkującej od lat w Chinach mały sprzęt AGD do kuchni „wielokrotnie odwiedzał Chiny” – jak przekazał AFP 20 kwietnia 2023 roku rzecznik producenta. Nie była to więc jego „pierwsza wizyta” w tym kraju, jak twierdzi fałszywy nagłówek.
Widoczne są też drobne błędy językowe. Na przykład w słowie „reduit” (tzn. obniża) brakuje akcentu nad literą „e” ( poprawnie winno być „réduit”). Brakuje też dużej litery „L” na początku zdania „l’Europe doit-elle maintenir….„(Czy Europa powinna kontynuować …”.)
„Prymitywna podróbka”
Poprosiliśmy redakcję „Courrier International” o komentarz.
– Ta okładka to prymitywna podróbka. Nie została ani zaprojektowana, ani opublikowana przez „Courrier International” – przekazała redaktorka, Claire Carrard w e-mailu do AFP z 20 kwietnia.
– „Courrier International” używa swojej własnej typografii, a czcionki które zostały użyte, nie są czcionkami naszego tygodnika. Ponadto, „Courrier International” zajmuje się głównie tematyką geopolityczną, kulturalną, naukową czy gospodarczą, bardzo rzadko piszemy o wiadomościach korporacyjnych, wbrew zapowiedzi zamieszczonej na górze strony – zauważyła, odnosząc się do fałszywego nagłówka o firmie SEB.
– Rysunek jest całkowicie stronniczy, również dlatego, nie zamieścilibyśmy czegoś takiego – dodała.
Co do wyżej opisanych błędów, łatwych do wychwycenia dla osoby francuskojęzycznej, „są one niezgodne z naszymi zasadami i wymogami redakcyjnymi i mogą pomóc czytelnikom rozpoznać podrobioną okładkę” – dodała.
Od inwazji Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku, dziennikarze AFP wychwycili wiele podrobionych okładek renomowanych zachodnich mediów, które niosły fałszywy przekaz, na ogół anty-ukraiński. Opisaliśmy m.in. przypadek niemieckiego magazynu „Stern” jak również fałszywą „jedynkę” tygodnika „Money”. W listopadzie ubiegłego roku w internecie krążyła cała seria podrobionych okładek francuskiego tygodnika satyrycznego „Charlie Hebdo”, które jak wykazaliśmy w naszym śledztwie, zostały sfabrykowane.
