About CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.
By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
Plakat ze zdjęciem dwóch mężczyzn ubranych w koszule z tradycyjnym ukraińskim haftem, publikowali polscy użytkownicy Facebooka od 4 października 2022 roku ( 1, 2 ). „Ciekawe ogłoszenie jednej z ukraińskich klinik: Szanowni pacjenci, Z dniem 1 października 2022 roku «Klinika DAHNO» przyjmuje biomateriały czystej krwi Ukraińców, którzy nie mają krewnych w Rosji. Dziękujemy za zrozumienie. Sława Ukrainie!” – czytamy w opisach. W niektórych postach pojawia się nazwa kliniki pisana przez „ch” („Dachno”).
W nagraniu udostępnionym na Facebooku 18 września 2022 roku widzimy jadący drogą konwój wozów opancerzonych. Niektóre pojazdy mają flagi amerykańskie, inne mołdawskie. W materiale wypowiadają się demonstrujący, słyszymy anty-natowskie okrzyki. Widać eskortujące konwój samochody policyjne, a także nadbiegających policjantów.
Krążąca w sieci grafika pokazuje rzekomo listę zakazów dla kibiców przyjeżdżających na mistrzostwach świata w piłce nożnej w Katarze. Nie jest jednak żaden oficjalny dokument wydany przez organizatorów.
Do publikacji dołączono zdjęcie, na którym widać reportera będącego na miejscu z mikrofonem, w kasku i kamizelce kuloodpornej z napisem PRESS. W tle idzie kobieta z torbami.
„Szwajcaria. Plakat z napisem donieś na sąsiada – zarób 200 franków . Na sąsiada, który ma na termostacie więcej niż 19 stopni” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 11 września 2022 roku. Podobne publikacje pojawiły się po francusku, hiszpańsku, serbsku, grecku, rumuńsku, bułgarsku a także po niemiecku. Plakat z tym samym opisem był również udostępniany na Twitterze i Telegramie.
Internauci udostępniali publikacje, według których Bundeswehra miałaby jesienią szczepić niemieckich obywateli. Choć w publikacjach nie było to jasno napisane, to czytając komentarze użytkowników mediów społecznościowych pod postami można wywnioskować, że chodzi o szczepienie przeciwko Covid-19.
Nagranie pojawiło się wśród polskich użytkowników 7września 2022 roku na Twitterze iFacebooku ( 1 , 2). Posty miały po 100 i 300 udostępnień.
Rosyjskie ministerstwo obrony udostępniło 3 kwietnia na swoim kanale na Telegramie, który ma ok. 200 tys. obserwujących użytkowników, około 20-sekundowe nagranie wideo z komentarzem, że jest ono „fałszywe”. „Nagranie wideo przedstawiające ciała jest zaskakujące: w 12 sekundzie trup po prawej stronie porusza ręką. Po 30 sekundach w lusterku wstecznym trup siada. Wygląda na to, że ciała na nagraniu zostały celowo ułożone, aby stworzyć bardziej dramatyczny obraz. Jest to wyraźnie widoczne po odtworzeniu filmu z prędkością 0,25 normalnej prędkości.” – czytamy we wpisie.
„Kijów. Przewiezienie Najświętszego Sakramentu z katedry kijowskiej do bunkra. Poprzednie miało miejsce podczas II WŚ. Święty Boże….” – czytamy w publikacji udostępnionej 13 marca 2022 r. na Facebooku. W nagraniu widać konwój samochodów jadący przez teren zabudowany. Na poboczach, po obu stronach widać klęczących ludzi. Nagranie trwa kilkanaście sekund.
Fotografia zniszczonego wiaduktu kolejowego ilustruje rozpowszechniany w mediach społecznościowych przekaz, jakoby białoruscy kolejarze wysadzili wszystkie połączenia kolejowe między Białorusią a Ukrainą, by uniemożliwić transport rosyjskiego sprzętu wojennego. Lecz zdjęcie nie jest aktualne.
„Sojusznik Polaków i wolnego świata” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 18 czerwca 2023 roku ze zdjęciem prezydenta Rosji Władimira Putina przy pianinie w sali koncertowej, z dołączonym linkiem do YouTube. „To jest prawdziwy przyjaciel Polski, nie wierzcie w propagandę wszystkich antypolskich polityków od lewa do prawa, chcą zniszczyć wszelkie wspólne wartości sławiańskie” – czytamy w publikacji udostępnionej na Twitterze 28 czerwca 2023 roku z odnosnikiem do tego samego filmu.
Zapraszamy na kolejny webinar z cyklu “Jak, czego i po co uczyć o dezinformacji?” organizowany przez Central European Digital Media Observatory (CEDMO) w Polsce. Webinar odbędziesię 30 marca 2023 roku, online. Czas trwania: 60 minut (w tym pytania i dyskusja).
„Łuk Triumfalny w Paryżu, kultowy pomnik otwarty w 1836 roku dla upamiętnienia bohaterów wojennych i żołnierzy, którzy zginęli podczas wojen, został zniszczony gigantyczną tęczą (…)” – czytamy w tweecie, który miał blisko 2,7 tys. wyświetleń od 2 czerwca 2023 roku, i do którego dołączono krótki film, na którym widać gigantyczną wstęgę oplatającą paryski Łuk Triumfalny.
