Scroll Top

About CEDMO

The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.

By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.

O CEDMO

The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).

Nasi Partnerzy

O CEDMO

The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).

Nasi Partnerzy

Najnowsze informacje
Kompetencje medialne
Fact-checking
Fact Checks
Nagranie ministra zdrowia USA na temat szczepień przeciwko COVID-19 to fałszywka - Featured image
Nagranie ministra zdrowia USA na temat szczepień przeciwko COVID-19 to fałszywka

Sekretarz Zdrowia i Opieki Społecznej USA Robert F. Kennedy Jr. znany jest ze sceptycznego stosunku do szczepionek. W sierpniu 2025 roku udostępniane było w mediach społecznościowych nagranie z jego rzekomą wypowiedzią, w której miał stwierdzić, że szczepionki mRNA przeciwko COVID-19 powodują wiele chorób, między innymi „turbo raka”, a także generują „potencjalnie homoseksualizm”.  Przeprowadzona przez AFP weryfikacja wykazała, że ścieżka dźwiękowa nagrania została sfałszowana. W rzeczywistości, w oryginalnym nagraniu Kennedy opowiadał o swoim uzależnieniu od narkotyków. Post z podrobionym dźwiękiem pochodzi z konta satyrycznego.

DCIM100MEDIADJI_0668.JPG
Port w Szczecinie oddany Niemcom? To manipulacja

Niektóre media i politycy podawali informację o sprzedaży portu w Szczecinie Niemcom. Miał być to dowód na podległość obecnego rządu wobec Niemiec. Sprawdziliśmy, czy do takiej sprzedaży rzeczywiście doszło.

pexels-polina-kovaleva-8709310.jpg
Autyzm to skutek szczepień? Nowy raport to pseudonauka

Nowy raport fundacji McCullough ma być ostatecznym dowodem na to, że szczepienia wywołują autyzm. Choć przypomina on naukową metaanalizę, to w rzeczywistości jest kompilacją publikacji o niskiej jakości. Rzetelne badania nie wykazały związku między szczepieniami a autyzmem.

Nagranie ministra zdrowia USA na temat szczepień przeciwko COVID-19 to fałszywka - Featured image
Nagranie ministra zdrowia USA na temat szczepień przeciwko COVID-19 to fałszywka

Sekretarz Zdrowia i Opieki Społecznej USA Robert F. Kennedy Jr. znany jest ze sceptycznego stosunku do szczepionek. W sierpniu 2025 roku udostępniane było w mediach społecznościowych nagranie z jego rzekomą wypowiedzią, w której miał stwierdzić, że szczepionki mRNA przeciwko COVID-19 powodują wiele chorób, między innymi „turbo raka”, a także generują „potencjalnie homoseksualizm”.  Przeprowadzona przez AFP weryfikacja wykazała, że ścieżka dźwiękowa nagrania została sfałszowana. W rzeczywistości, w oryginalnym nagraniu Kennedy opowiadał o swoim uzależnieniu od narkotyków. Post z podrobionym dźwiękiem pochodzi z konta satyrycznego.

Zełenski był witany w Waszyngtonie przez przedstawicieli rządowych i wojskowych USA i Ukrainy, a nie przez swoich pilotów - Featured image
Zełenski był witany w Waszyngtonie przez przedstawicieli rządowych i wojskowych USA i Ukrainy, a nie przez swoich pilotów

Kiedy 17 października prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wylądował w USA, by spotkać się z prezydentem Donaldem Trumpem, na lotnisku powitali go przedstawiciele rządowi oraz wojskowi z USA i Ukrainy, wbrew fałszywym doniesieniom krążącym w internecie, według których prezydenta witała załoga jego własnego samolotu. Przeprowadzona przez AFP weryfikacja zdjęć pozwoliła zidentyfikować przedstawicieli rządu i wojska USA i Ukrainy witających Zełenskiego na płycie lotniska. 

Nie, w Krakowie nie doszło do „potrójnego morderstwa” dokonanego przez Ukraińca - Featured image
Nie, w Krakowie nie doszło do „potrójnego morderstwa” dokonanego przez Ukraińca

Polska jest jednym z najważniejszych sojuszników Ukrainy w wojnie z Rosją, ale nastawienie Polaków wobec ukraińskich uchodźców ulega erozji po trzech latach wojny. W październiku 2025 roku, krótki film, z przekazem że Ukrainiec zastrzelił trzy młode osoby w Krakowie stał się wiralem w polskich mediach społecznościowych. Twierdzenie to jest jednak fałszywe. Małopolska policja i prokuratura wydały oświadczenia, że takie przestępstwo nie miało miejsca. Film pochodził z konta na TikToku, które wcześniej publikowało wyłącznie filmy o luksusowych samochodach. 

Nagranie ministra zdrowia USA na temat szczepień przeciwko COVID-19 to fałszywka - Featured image
Nagranie ministra zdrowia USA na temat szczepień przeciwko COVID-19 to fałszywka

Sekretarz Zdrowia i Opieki Społecznej USA Robert F. Kennedy Jr. znany jest ze sceptycznego stosunku do szczepionek. W sierpniu 2025 roku udostępniane było w mediach społecznościowych nagranie z jego rzekomą wypowiedzią, w której miał stwierdzić, że szczepionki mRNA przeciwko COVID-19 powodują wiele chorób, między innymi „turbo raka”, a także generują „potencjalnie homoseksualizm”.  Przeprowadzona przez AFP weryfikacja wykazała, że ścieżka dźwiękowa nagrania została sfałszowana. W rzeczywistości, w oryginalnym nagraniu Kennedy opowiadał o swoim uzależnieniu od narkotyków. Post z podrobionym dźwiękiem pochodzi z konta satyrycznego.

93f4260aab27c7e85b20f9d193260958-pl
Badanie nie dowodzi że pod piramidami w Egipcie znajdują się „nieznane struktury”

„Pod piramidą Khafre odkryto osiem ogromnych, cylindrycznych struktur – twierdzi użytkownik w poście na Facebooku zamieszczonym 23 marca 2025 roku (używając anglojęzycznej nazwy piramidy Chefrena). O „ośmiu cylindrycznych studniach” pisze też użytkownik na platformie X. Inny użytkownik Facebooka dodaje że „może to zmienić wszystko, co myślimy, że wiemy o naszej historii”.

Nie, w Krakowie nie doszło do „potrójnego morderstwa” dokonanego przez Ukraińca - Featured image
Nie, w Krakowie nie doszło do „potrójnego morderstwa” dokonanego przez Ukraińca

Polska jest jednym z najważniejszych sojuszników Ukrainy w wojnie z Rosją, ale nastawienie Polaków wobec ukraińskich uchodźców ulega erozji po trzech latach wojny. W październiku 2025 roku, krótki film, z przekazem że Ukrainiec zastrzelił trzy młode osoby w Krakowie stał się wiralem w polskich mediach społecznościowych. Twierdzenie to jest jednak fałszywe. Małopolska policja i prokuratura wydały oświadczenia, że takie przestępstwo nie miało miejsca. Film pochodził z konta na TikToku, które wcześniej publikowało wyłącznie filmy o luksusowych samochodach. 

Brytyjski premier Keir Starmer nie 'zalegalizował małżeństw między rodzeństwem' ani 'rodzicami i dziećmi' - Featured image
Brytyjski premier Keir Starmer nie 'zalegalizował małżeństw między rodzeństwem’ ani 'rodzicami i dziećmi’

Małżeństwa między kuzynami pierwszego stopnia są legalne w Wielkiej Brytanii od wieków, a także w niektórych innych krajach europejskich. Pod koniec września w mediach społecznościowych pojawiło się nagranie wraz z twierdzeniem, że laburzystowski premier Keir Starmer odrzucił propozycję zakazu takich małżeństw, i że „zalegalizował” kazirodztwo „ponieważ domagała się tego społeczność muzułmańska”.  W niektórych postach błędnie twierdzi się, że brytyjski premier zalegalizował małżeństwa między „ojcami i córkami, synami i matkami”. Dowodem ma być nagranie z parlamentu brytyjskiego z marca 2025 roku z krótką wypowiedzią premiera. W rzeczywistości premier Starmer odrzuca propozycję opozycyjnego posła zakazującą małżeństw między kuzynami. Prawo w kwestii małżeństw nie zmieniło się ostatnio w Wielkiej Brytanii, małżeństwa między bliskimi krewnymi, czyli między „ojcami i córkami, synami i matkami” na początku października 2025 roku były nielegalne . 

Obrazy ofiar Holokaustu i więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych zostały wygenerowane przez AI - Featured image
Obrazy ofiar Holokaustu i więźniów nazistowskich obozów koncentracyjnych zostały wygenerowane przez AI

Od kilku miesięcy Muzeum Auschwitz-Birkenau przestrzega przed masowo pojawiającymi się w mediach społecznościowych publikacjami z wizerunkami ofiar Holokaustu wygenerowanymi przez sztuczną inteligencję. We wrześniu 2025 roku na Facebooku pojawiło się wiele fałszywych postów mających przedstawiać niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne z czasów II wojny światowej, wśród nich posty w języku polskim, ze zdjęciami rzekomo ukazującymi sceny z obozów Stutthof i Auschwitz – wychudzonego mężczyznę w ogromnych butach i kobiety z dziećmi w drodze do komór gazowych. Zdjęcia te nie przedstawiają jednak autentycznych osób ani miejsc. Agencja AFP wykryła szereg nieścisłości wizualnych typowych dla zdjęć wygenerowanych przez sztuczną inteligencję. Muzea obu byłych obozów potwierdziły nam, że zdjęcia nie są autentyczne.

Zełenski był witany w Waszyngtonie przez przedstawicieli rządowych i wojskowych USA i Ukrainy, a nie przez swoich pilotów - Featured image
Zełenski był witany w Waszyngtonie przez przedstawicieli rządowych i wojskowych USA i Ukrainy, a nie przez swoich pilotów

Kiedy 17 października prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wylądował w USA, by spotkać się z prezydentem Donaldem Trumpem, na lotnisku powitali go przedstawiciele rządowi oraz wojskowi z USA i Ukrainy, wbrew fałszywym doniesieniom krążącym w internecie, według których prezydenta witała załoga jego własnego samolotu. Przeprowadzona przez AFP weryfikacja zdjęć pozwoliła zidentyfikować przedstawicieli rządu i wojska USA i Ukrainy witających Zełenskiego na płycie lotniska. 

Uwaga, te obrazy ludzi wrzucających butelki z żywnością dla mieszkańców Gazy zostały wygenerowane przez sztuczną inteligencję - Featured image
Uwaga, te obrazy ludzi wrzucających butelki z żywnością dla mieszkańców Gazy zostały wygenerowane przez sztuczną inteligencję

Na początku marca 2025 roku Izrael nałożył blokadę na pomoc humanitarną dla Strefy Gazy, co według ONZ i organizacji pozarządowych doprowadziło do poważnych niedoborów żywności wśród ponad dwóch milionów jej mieszkańców. „W Strefie Gazy rozgrywa się obecnie najgorszy scenariusz, jakim jest głód”, ostrzegli autorzy raportu IPC z 29 lipca 2025 roku, spowodowany wojną, masowymi przesiedleniami ludności i ograniczeniami w  dostępie do pomocy humanitarnej. W tym kontekście użytkownicy mediów społecznościowych na świecie, również i w Polsce, publikowali obrazy, z opisem że przedstawiają Egipcjan wrzucających do morza butelki plastikowe wypełnione żywnością w nadziei, że dryfując trafią one do brzegów Gazy. Chociaż takie gesty solidarnościowe rzeczywiście były podejmowane przez Egipcjan, dołączone do postów grafiki nie są prawdziwe, tylko wygenerowane przez sztuczną inteligencję. 

Wydarzenia
Badania i analizy
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.