About CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.
By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
„Wysoki rangą oficer NATO zlikwidowany na Ukrainie” – czytamy w publikacji udostępnionej na polskim Telegramie 20 stycznia 2024 roku wraz ze zdjęciem mężczyzny ubranego we włoski galowy mundur wojskowy, w kapeluszu z piórami. Czytamy dalej, że chodzi o „podpułkownika włoskiej armii Claudio Castiglię, który był członkiem dowództwa NATO”. Podobne posty miały setki wyświetleń na Telegramie. Pojawiły się też na Facebooku ( tu i tu) i platformie X. W tym samym czasie zaczęły też krążyć w innych językach m.in. po serbsku, włosku, angielsku oraz francusku.
„Konwój ciężarówek ‘Armii Boga’ wyrusza na ‘biblijną’ misję odzyskania Teksasu na południowej granicy z Meksykiem… ” – czytamy w poście na platformie X z 27 stycznia 2024 roku. Tweet zyskał pond 80 udostępnień i dwięscie polubień. „Tysiące Amerykanów okazuje swoje wsparcie dla Patriotów Teksasu, rolnicy i kierowcy ciężarówek udają się na południową granicę, aby pokazać wsparcie dla ochrony Teksasu przed masową, nielegalną imigracją.” – głosi post na Facebooku z 28 stycznia 2024 roku.
„Tusk podczas swojej wizyty w Kijowie złożył hołd pamięci poległych banderowców” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 22 stycznia 2024 roku wraz z nagraniem pokazujących ukraińskich mundurowych, którzy wraz z wieńcami w kolorach flagi Ukrainy i Polski maszerują przez ulicę. Następnie widać ścianę, na której widać małe portrety. Tusk maszeruje, a następnie składa ukłon pod wieńcem pod ścianą z fotografiami.
Nagranie, w którym grupa nauczycieli wyśpiewuje swój protest song, pojawiło się w polskich mediach społecznościowych pod koniec stycznia z opisem, że odnosi się do nowego rządu premiera Donalda Tuska. „Nauczyciele wściekli na Tuska, że nie dostało 1500 złotych podwyżki? Przecież powinni wiedzieć, że to była przenośnia” – czytamy w opisie postów na TikToku i Facebooku z 20 stycznia 2024 roku, dołączonych do nagrania razem ze zdjęciem Tuska. „Nauczyciele po przemówieniu Tuska na temat braku podwyżek” – czytamy w poście na Instagramie z tym samym wideo i zdjęciem. Post na TikToku miał 3,6 tys. udostępnień i 14,5 tys. reakcji, zaś tweet na platformie X (dawny Twitter) ponad 400 retweetów. [Pisownie postów oryginalne].
Użytkownicy mediów społecznościowych publikują krótkie wideo z popularnego filmu animowanego „The Simpsons”, twierdząc, że jeden z odcinków rzekomo pokazuje protestujących…
Według użytkowników mediów społecznościowych, w Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku policja aresztowała dziewięcioletnią dziewczynkę rzekomo za odmowę okazania dokumentów…
„Dla mnie to oczywiste, że jest to związane z pandemią” – pisali internauci udostępniający nagranie z ceremonii otwarcia Igrzysk Olimpijskich…
Przerobiony film został opublikowany 28 maja 2022 r.na stronie na Facebooku a także przez innych użytkowników indywidualnych lub stron (1, 2, 3).
„Władze Australii wprowadzają zakaz hodowli zwierząt oraz upraw warzyw i roślin na własne potrzeby” – czytamy w poście z 13 maja 2022 r., który miał 59 udostępnień. W dalszej części tej publikacji, możemy przeczytać antyunijną narrację propagowaną przez autora.
„Przygotuj się na blokady klimatyczne. W dwóch miastach Anglii chcą już pozbawić obywateli wolności” – czytamy w nagłówku nagrania opublikowanego na Youtubie 31 grudnia 2022 roku. Występujący w filmie mężczyzna dodaje, że „globaliści chcą wprowadzić lockdowny związane ze zmianami klimatycznymi”. „Rada hrabstwa Oksford ma zamiar nałożyć na swoich mieszkańców ekstremalne przepisy” – mówi autor nagrania.
„WEF chce uśmiercić miliony domowych kotów i psów, aby walczyć ze zmianami klimatu. Światowe Forum Ekonomiczne rozpoczęło ostatnio kontrowersyjną nową inicjatywę, która będzie miała na celu walkę z obrońcami praw zwierząt. WEF, który nakazał mediom głównego nurtu rozpocząć forsowanie tej narracji, chce wprowadzić międzynarodową politykę, która wymagałaby od większości właścicieli zwierząt domowych eutanazji.” – czytamy w poście opublikowanym na Facebooku 13 grudnia 2022 roku.
Światowe Forum Ekonomiczne rzekomo przygotowuje inicjatywę zakładającą zabicie milionów kotów i psów, by zmniejszyć ślad węglowy – informują użytkownicy polskiego Twittera. Źródłem tego fejka jest niewiarygodny serwis.
Wystąpienie prezeski Pfizera w Parlamencie Europejskim wywołało oskarżenia pod adresem polskiego rządu, że “społeczeństwo było okłamywane” w sprawie szczepionek. Ten przekaz jest przykładem manipulacji na kilku poziomach.
Plakat ze zdjęciem dwóch mężczyzn ubranych w koszule z tradycyjnym ukraińskim haftem, publikowali polscy użytkownicy Facebooka od 4 października 2022 roku ( 1, 2 ). „Ciekawe ogłoszenie jednej z ukraińskich klinik: Szanowni pacjenci, Z dniem 1 października 2022 roku «Klinika DAHNO» przyjmuje biomateriały czystej krwi Ukraińców, którzy nie mają krewnych w Rosji. Dziękujemy za zrozumienie. Sława Ukrainie!” – czytamy w opisach. W niektórych postach pojawia się nazwa kliniki pisana przez „ch” („Dachno”).
„W połowie sierpnia na oficjalnej stronie rządowej Wielkiej Brytanii pojawił się raport dot. stosowania szczepionki na COVID-19. Raport zawiera m.in. informację, że nadal brakuje danych na temat możliwości bezpiecznego podawania szczepionki kobietom w ciąży i kobietom karmiącym, w związku z czym rekomenduje przeciwko ich szczepieniu!” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 4 września 2022 roku.
Ponad 490 udostępnień na Facebooku miało nagranie z 17 stycznia, na którym widać mężczyznę przemawiającego z mówinicy przypominającą tę z dorocznych spotkań Światowego Forum Ekonomicznego w Davos w Szwajcarii.
W mediach społecznościowych krąży informacja, jakoby prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz “miała przekazać milion złotych na odbudowę muzeum dowódcy UPA Romana Szuchewycza”. Zdjęcie, które przy okazji jest załączane, jest prawdziwe. Jednak sama informacja – nie.
“To koniec z wymianą silników w samochodach!”, “Unia zakaże napraw aut” – alarmowały internauci i portale branżowe. Źródłem informacji ma być unijne rozporządzenie o samochodach wycofanych z eksploatacji. To nieprawdziwy przekaz. Mamy wyjaśnienie Komisji Europejskiej.
„Billboard Uniwersytetu w Greifswaldzie: «Moja linia krwi skończy się na mnie». Niemieckie kobiety są zachęcane do samosterylizacji” – czytamy w publikacji udostępnionej na Telegramie 13 sierpnia 2023 roku, która miała 4 tys. wyświetleń. Podobne posty były udostępniane na platformie X (kiedyś Twitter) oraz na Facebooku. Tego typu treści z przesłaniem „kampania aborcyjna na Uniwersytecie w Greifswaldzie” były udostępniane także wśród niemieckojęzycznych użytkowników w lipcu 2022 roku.
W polskiej sieci pojawił się kalkulator pozwalający obliczyć wysokość podatku od posiadania samochodu spalinowego. Otrzymane wyliczenia mogą przerażać, zwłaszcza właścicieli starszych modeli aut. Ale kalkulator wprowadza w błąd: bazuje na projekcie ustawy sprzed 17 lat.
„Pozdrowienia od NASA dla idiotów” – czytamy w publikacji, która została udostępniona 3,1 tys. razy jako relacja na Facebooku 17 września.
„Na jednym z budynków w Berlinie nieznani ludzie namalowali Zełenskiego jedzącego rękę ukraińskiego wojskowego, z podpisem „kannibale” – czytamy w poście zamieszczonym na Facebooku 13 września 2023 roku. Do wpisu dołączony jest zrzut ekranu z rzekomym artykułem niemieckiej gazety Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) ze zdjęciem graffiti na budynku mieszkalnym. Graffiti z napisem po niemiecku „kannibale” przedstawia wizerunek prezydenta Wołodymyra Zełenskiego jedzącego rękę trzymającą karabin.
„W ukraińskiej telewizji państwowej promują „know-how”, które zamieni zwłoki Sił Zbrojnych Ukrainy w nawóz.” – twierdzi autor publikacji na Telegramie z 14 września 2023 roku, którą obejrzało kilkuset użytkowników. Użytkownik, Piotr Panasiuk, zamieścił ten sam post z tym samym filmikiem na swoim koncie na Facebooku. Jego konta publikują systematycznie fałszywe treści, których kilka AFP już wcześniej obalała (tutaj, tutaj, tutaj, tutaj, tutaj).
Idące w miliony złotych dofinansowanie programu leków dla ukraińskich uchodźców pochodziło z budżetu państwa – sugeruje działacz Konfederacji. Jak sprawdziliśmy, nie jest to prawdą.