About CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.
By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
„Pozdrowienia od NASA dla idiotów” – czytamy w publikacji, która została udostępniona 3,1 tys. razy jako relacja na Facebooku 17 września.
„Z okazji przyjazdu Zełenskiego w Nowym Jorku odbyło się powitanie, ale zamiast ‘Chwała Ukrainie’ na fladze widniał napis ‘Chwała moczowi’” – czytamy w publikacji po polsku zamieszczonej 21 września 2023 roku na Telegramie. Dołączony krótki film, który obejrzało ponad 2,4 tysiące użytkowników, pokazuje baner reklamowy przy Times Square w Nowym Jorku. Te same publikacje z tym samym nagraniem udostępniano na Facebooku (tutaj, tutaj), X (dawny Twitter) (tutaj, tutaj) i YouTube (tutaj) wkrótce po wizycie prezydenta Ukrainy w USA 19 września podczas obrad Zgromadzenia Ogólnego ONZ.
Konta rozsyłające rosyjską propagandę nagłaśniają w polskiej sieci fake newsa o skandalu, do jakiego miało dojść podczas niedawnej wizyty Wołodymyra Zełenskiego w Nowym Jorku. Informacje o bójce wszczętej przez ochroniarza prezydenta Ukrainy są nieprawdziwe.
Trwające prawie trzy minuty wideo ukazuje chwilę, w której podróżujący na motorówce mężczyźni zostali zatrzymani przez nieznany statek podczas próby dotarcia do wybrzeże Antarktydy. Nagranie zostało udostępnione na Facebooku oraz TikToku 16 sierpnia 2023 roku.
„Zaczęli wysyłać do Ukraińców zawiadomienia o ekstradycji” – czytamy w publikacjach rozpowszechnianych po 10 września 2023 roku na Facebooku, (tutaj, tutaj), X (dawny Twitter), i Telegramie (tutaj, tutaj, tutaj ) a także na Wykopie i TikToku. Do wpisów mających ponad tysiące wyświetleń dołączone było zdjęcie pisma.
„Na jednym z budynków w Berlinie nieznani ludzie namalowali Zełenskiego jedzącego rękę ukraińskiego wojskowego, z podpisem „kannibale” – czytamy w poście zamieszczonym na Facebooku 13 września 2023 roku. Do wpisu dołączony jest zrzut ekranu z rzekomym artykułem niemieckiej gazety Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ) ze zdjęciem graffiti na budynku mieszkalnym. Graffiti z napisem po niemiecku „kannibale” przedstawia wizerunek prezydenta Wołodymyra Zełenskiego jedzącego rękę trzymającą karabin.
„W ukraińskiej telewizji państwowej promują „know-how”, które zamieni zwłoki Sił Zbrojnych Ukrainy w nawóz.” – twierdzi autor publikacji na Telegramie z 14 września 2023 roku, którą obejrzało kilkuset użytkowników. Użytkownik, Piotr Panasiuk, zamieścił ten sam post z tym samym filmikiem na swoim koncie na Facebooku. Jego konta publikują systematycznie fałszywe treści, których kilka AFP już wcześniej obalała (tutaj, tutaj, tutaj, tutaj, tutaj).
„Takie o to zjawisko pojawiło się w Turcji przed trzęsieniem ziemi” – czytamy w publikacji na Facebooku udostępnioną 9 lutego 2023 roku. W nagraniu widać coś przypominającego kometę na wieczornym niebie. Widać też napis w języku angielskim: Before Turkey earthquake (ang. przed trzęsieniem w Turcji).
„W Arabii Saudyjskiej pierwszy raz od stu lat spadł śnieg.” – napisał 27 lutego 2023 użytkownik Facebooka zamieszczając krótkie nagranie z dromaderami na ośnieżonej pustyni.
Rozpowszechniane na Facebooku publikacje np. tutaj i tutaj, zawierały zrzut ekranu z tweeta wraz z fałszywym przesłaniem, w którym można było przeczytać, że Orlen „zapowiada, że od teraz wszystkie bułki do hot-dogów oraz burgerów będą wypiekane z mąki ze świerszczy”.
Ponad 150 tysięcy wyświetleń ma rozsyłane w internecie nagranie, które pokazuje rzekomo rosyjskie sukcesy w niszczeniu zachodniego uzbrojenia na wojnie w Ukrainie – a konkretnie czołgów Leopard. Film pochodzi jednak z okresu, gdy leopardów nie było jeszcze na ukraińskim froncie.
„Czarnoziem jest wywożony z obwodu Chersońskiego” – czytamy w publikacji na Facebooku z 6 marca 2023 roku. Film opatrzony został napisami po polsku „Jak minął mój tydzień” i „Obwód chersoński” oraz flagą ukraińską, co ma sugerować, że nagranie opublikował w mediach społecznościowych polski kierowca ciężarówki jako relację z transportu ładunku czarnoziemu z Chersonia do Polski. W pierwszej części filmu (od 6 do 15 sek.) widzimy ciężarówkę w trakcie załadunku ziemią, jak wynika z opisu, w rejonie Chersonia, a w drugiej części (po 15 sek.) widok na drogę z szoferki jadącej ciężarówki, opatrzony napisem „Mysłowice” i flagą polską oraz tym samym napisem „Jak minął mój tydzień”. W tle gra polska piosenka, której ma słuchać kierowca.
„Ale wtopa dwóch Zełeńskich sobie drepcze” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 28 lutego 2023 roku.
16 kwietnia 2024 roku odnotowano rekordowo silne deszcze w historii. Zalene były drogi, domy i centra handlowe w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. W całym kraju zamknięto szkoły. Lotnisko w Dubaju, jedno z najbardziej uczęszcznych na świecie, wstrzymało na krótko działalność, ale przez kilka dni było dotknięte poważnymi zakłóceniami, podała AFP.
„Sojusznik Polaków i wolnego świata” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 18 czerwca 2023 roku ze zdjęciem prezydenta Rosji Władimira Putina przy pianinie w sali koncertowej, z dołączonym linkiem do YouTube. „To jest prawdziwy przyjaciel Polski, nie wierzcie w propagandę wszystkich antypolskich polityków od lewa do prawa, chcą zniszczyć wszelkie wspólne wartości sławiańskie” – czytamy w publikacji udostępnionej na Twitterze 28 czerwca 2023 roku z odnosnikiem do tego samego filmu.
