About CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.
By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
Światowe Forum Ekonomiczne rzekomo przygotowuje inicjatywę zakładającą zabicie milionów kotów i psów, by zmniejszyć ślad węglowy – informują użytkownicy polskiego Twittera. Źródłem tego fejka jest niewiarygodny serwis.
Od 5 listopada 2022 r. w mediach społecznościowych licznie udostępniano mylące treści na temat ropy naftowej (1, 2). Według przesłania publikacji ropa „regeneruje się” szybciej w ziemi niż jej wydobycie, i że niedobór tego surowca został sprytnie wprowadzony, by napędzić wzrost cen. W treści publikacji możemy także przeczytać, że określenie „paliwo kopalne” używane jest po to, by „okłamywać” i zostało wprowadzone pod koniec XIX wieku na życzenie amerykańskiego magnata naftowego Johna D. Rockefellera.
W przeddzień święta Halloween w sieci pojawiły się liczne publikacje ( 1, 2, 3) zachęcające ludzi, aby nie marnowali zrobionych z dyń lampionów na święto obchodzone 31 października, a zamiast tego zanosili je do lasu, aby nakarmić nimi zwierzęta leśne.
Prezydent Siemianowic Śląskich Rafał Piech przekonuje, że Wielka Brytania wycofuje rekomendację szczepień na COVID-19 dla ciężarnych. Apeluje do mediów o „pilną interwencję dziennikarską” w tej sprawie. Wyjaśniamy, dlaczego nie jest to prawdą.
Światowa Organizacja Zdrowia zmieniła rzekomo nazwę małpiej ospy i to ma dowodzić, że epidemia tej choroby jest spiskiem. Ten fałszywy przekaz rozpowszechniany jest w polskim internecie i mediach społecznościowych. Wyjaśniamy, co naprawdę zmieniła WHO.
„Jak przeżyć zawał serca, gdy jesteście sami” – czytamy w publikacji udostępnionej 16 sierpnia 2022 roku na Facebooku. Z treści posta możemy się dowiedzieć, co rzekomo należy robić, gdy doznajemy zawału serca. „Można sobie pomóc poprzez oddech i kaszel, które powinny się powtarzać bez przerwy co dwie sekundy, dopóki nie dotrze pomóc” – czytamy dalej. Publikacja zaleca, by kaszel był „głęboki, energiczny i powtarzający się”. Ma to pomóc dostarczyć tlen do płuc i „podtrzymać cyrkulację krwi”.
Migracja była jednym z dominujących tematów w wyborach do Parlamentu Europejskiego w czerwcu 2024 roku. Chociaż centrowe partie głównego nurtu utrzymały w nim większość, skrajnie prawicowe i antyimigracyjne partie odniosły szereg głośnych zwycięstw przesuwając cały blok na prawo. We Francji, Włoszech i Austrii skrajna prawica zajęła pierwsze miejsce, w Niemczech i Holandii drugie. W Polsce, proeuropejska Koalicja Obywatelska Premiera Donalda Tuska wygrała z prawicowo-narodowym PiS-em, z kolei anty-migrancka Konfederacja zajęła trzecie miejsce, przed Trzecią Drogą i Lewicą, koalicjantami w rządzie Tuska.
Zdjęcia i nagrania migrantów w mediach społecznościowych wzbudzają emocję i wpisują się w chaos informacyjny. Jak zachować chłodną głowę?
W dyskusjach o incydencie na polsko-niemieckiej granicy używa się słowa „readmisja”. Wyjaśnimy, na czym polega ta procedura.
Pierwsze dwa fragmenty ponad dwuminutowego filmu, który został opublikowany 24 lutego pokazują tancerzy – nie Zełenskiego, a kolejne fragmenty przedstawiają jego samego z czasów, gdy występował publicznie w 2018 i 2006 roku – na długo przed wyborami prezydenta Ukrainy w kwietniu 2019 roku.
„Fabryka w Holandii drukuje 3D 500 ton steków miesięcznie. Firma Redefine Meat będzie zaopatrywać niemieckie restauracje w drukowane filety” – czytamy w poście opublikowanym na Facebooku, który od 13 stycznia 2024 roku miał ponad 5,6 tys. udostępnień. „Aby rozpocząć proces drukowania mięsa w drukarce 3D, naukowcy biopsują partię zwierzęcych komórek macierzystych w zależności od pożądanego rodzaju mięsa – wołowiny, wieprzowiny, drobiu, a nawet ryb” – czytamy dalej.
„Chiny z zakazem Coca-Coli do spożycia przez ludzi i sklasyfikowały ją jako produkt czyszczący” – czytamy w publikacjach, które prócz treści zawierały także logotyp popularnego napoju i były udostępniane na Facebooku po 22 stycznia 2024 roku (1, 2, 3). W postach można było także przeczytać, że zakaz został podjęty zgodnie z „decyzją Chińskiego Centralnego Komitetu ds. Jakości Żywności”, który w oparciu o „badania naukowe dotyczące składu napoju i jego wpływu na zdrowie człowieka” zdecydował o zamianie kwalifikacji produktu „na środek czyszczący do rur hydraulicznych.”
Przerobione zdjęcie zaczęło krążyć w mediach społecznościowych w języku polskim zaledwie tydzień po wtargnięciu bojowników Hamasu ze Strefy Gazy na teren Izraela 7 października 2023 roku, co rozpoczęło bezprecedensowy atak. Bojownicy Hamasu zamordowali, według źródeł izraelskich, 1,4 tys. osób, na ogół cywili i uprowadzili ponad 220 zakładników. Według danych palestyńskiego ministerstwa zdrowia z 27 października, w wyniku izraelskich ostrzałów odwetowych w Strefie Gazy zginęło 7,326 Palestyńczyków, głównie cywilów, spośród nich wiele dzieci.
„Izrael używa bomb fosforowych zakazanych przez Konwencję Genewską na terenach zaludnionych” – czytamy w relacji udostępnionej na Facebooku 13 października 2023 roku.
„Poczta ukraińska wypuściła znaczek okolicznościowy z Jarosławem Hunką.” – czytamy w publikacji z 27 września 2023 roku na Facebooku, do której dołączone było zdjęcie z grafiką przypominającą znaczek z podobizną Jarosława Hunki, ukraińskiego weterana Dywizji SS-Galizien, która w czasie II wojny światowej walczyła u boku nazistów. Ta sama grafika pojawiła się na platformie X (tutaj, dawny Twitter) i na Telegramie (tutaj, tutaj ), gdzie zyskała ponad dwa tysiące wyświetleń.
