About CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.
By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
„Ponieważ można odnieść wrażenie, że za moment znowu rzucą nas w wir bawełniano-wirusowego szaleństwa, uprzejmie przypominam jak wyglądało 'szczepienie’ wyselekcjonowanych elit tego świata… ” – czytamy w poście na Facebooku i wpisie na X z 8 września 2024 r. z krótkim nagraniem na poparcie twierdzenia. Widać na nim Kamalę Harris, obecną kandydatkę Demokratów w wyborach prezydenckich w USA, z maseczką na twarzy, poddającą się szczepieniu. Pod koniec filmu o słabej jakości, widzimy jak pielęgniarka manipuluje strzykawką przyciskając ją o poręcz krzesła. O ile wyraźnie widać plastikową nasadkę, sama igła na jej końcu nie jest dobrze widoczna.
„W ostatniej katastrofie lotniczej w Brazylii zginęło 8 onkologów, którzy powiązali związek „cudownych eliksirów mRNA” z turborakami…przypadek? Nie sądzę… ” – czytamy w poście na Facebooku z 17 sierpnia 2024 r. (a także tutaj, tutaj) oraz we wpisach na Instagramie i platformie X. Dołączona do nich czarno-biała grafika przedstawia kolaż zdjęć wraz z imionami i krótkimi biogramami po portugalsku.
Amisze to żyjąca w odosobnieniu społeczność religijna, która nie stosowała się do wielu wytycznych dotyczących zdrowia publicznego podczas pandemii.
Od połowy czerwca niektóre polskie media (tutaj, tutaj, tutaj ) publikowały artykuły, w których twierdzono, że z początkiem 2025 roku rzekomo miałby zacząć obowiązywać unijny podatek od domowych wypieków sprzedawanych na imprezach szkolnych, co masowo podchwycili użytkownicy mediów społecznościowych na Facebooku (tutaj), w serwisie X, Tik Tok-u i Telegramie.
Czy od 2025 roku wejdzie w życie podatek od ciast domowej roboty? To fałszywa informacja. Wyjaśniamy, skąd się wzięła i dlaczego to fałsz.
Politycy Konfederacji straszą Polaków, że obecny rząd i Unia Europejska planują „wycofać gotówkę” czy „zakazać płacenia gotówką”. Nie jest to nowa narracja w politycznym dyskursie – i nie jest prawdziwa.
Według jednego z polityków emisja CO2 jest dobra dla środowiska, ponieważ powoduje wzrost zazielenienia planety. Owszem, CO2 może przyspieszać wzrost roślin, ale w dłuższej perspektywie może wywołać też szkody.
W mediach i wśród polityków krąży informacja, że ruch Ostatnie Pokolenie został zdelegalizowany w Niemczech i uznany tam za organizację przestępczą. W rzeczywistości to błędna interpretacja pewnej decyzji monachijskiego sądu.
Niedawna wypowiedź wiceministy klimatu o emisji dwutlenku węgla wywołała nienawistne komentarze ze strony części internautów. Czy rzeczywiście polityczka myli się co do danych dotyczących Polski, Indii i Chin? Tak, ale tylko częściowo.
„Mel Gibson:„Mam 3 przyjaciół. Wszyscy troje mieli raka w 4. stadium… i cała trójka… nie ma teraz w ogóle raka…„Co brali…?” Iwermektynę i Fenbendazol” – czytamy w poście zamieszczonym 10 stycznia 2025 roku przez polskiego użytkownika Facebooka wraz z fragmentem rozmowy przeprowadzonej przez Joe Rogana z Melem Gibsonem w podcaście „The Joe Rogan Experience”.
Trwają prace nad projektem nowego przedmiotu szkolnego – edukacji zdrowotnej. Niektórzy politycy krytykują propozycję Ministerstwa Edukacji Narodowej. Czy na pewno zgodnie z prawdą przedstawiają proponowany program tego przedmiotu?
„Ponieważ można odnieść wrażenie, że za moment znowu rzucą nas w wir bawełniano-wirusowego szaleństwa, uprzejmie przypominam jak wyglądało 'szczepienie’ wyselekcjonowanych elit tego świata… ” – czytamy w poście na Facebooku i wpisie na X z 8 września 2024 r. z krótkim nagraniem na poparcie twierdzenia. Widać na nim Kamalę Harris, obecną kandydatkę Demokratów w wyborach prezydenckich w USA, z maseczką na twarzy, poddającą się szczepieniu. Pod koniec filmu o słabej jakości, widzimy jak pielęgniarka manipuluje strzykawką przyciskając ją o poręcz krzesła. O ile wyraźnie widać plastikową nasadkę, sama igła na jej końcu nie jest dobrze widoczna.
W lipcu 1943 roku ukraińscy nacjonaliści brutalnie zamordowali tysiące polskich cywilów na Wołyniu, w tym kobiety i dzieci. Wydarzenia te z czasów II wojny światowej są źródłem napięć między oboma narodami pomimo bliskich relacji między Kijowem a Warszawą, zwłaszcza od czasu inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 roku. Krótko po obchodach 82. rocznicy zbrodni wołyńskiej w Chełmie, z udziałem prezydenta-elekta Karola Nawrockiego, użytkowicy mediów społecznościowych fałszywie twierdzili, że ukraiński ambasador w Polsce wygłosił bardzo krótkie przemówienie, które trwało zaledwie 10 sekund, sugerując, że było to lekceważące i obraźliwe wobec Polaków. Fałszywa informacja była udostępniona wraz z nagraniem wideo, które przedstawiało rzekomo całą wypowiedź dyplomaty. Jednakże nie jest to prawdą. Nagranie zostało przycięte w taki sposób, że zawiera tylko ostatnie dwa zdania z kilkuminutowego przemówienia, w którym ukraiński ambasador przeprosił za zbrodnię wołyńską i wyraził wolę Ukrainy, by „rozmawiać o tej historii otwarcie”. Agencja AFP uzyskała pełną wersję przemówienia.
W USA otwierają „’Alcatraz z aligatorami’ ośrodek dla osób oczekujących na deportację z USA” – czytamy w postach na Facebooku (tutaj, tutaj, tutaj) zamieszczanych począwszy od 29 czerwca 2025 roku wraz 39 sekundowym filmem, na którym na samym początku widać pokazany z lotu ptaka teren wyglądający na strzeżony ośrodek otoczony fosami, a w nich pływające gady.
„Jakby ktoś nie wiedział, to nie Białoruś, to Polska. Tak 'nasz’ rząd traktuje tych, którzy protestują przeciwko wpuszczaniu (podrzucaniu) z Niemiec do Polski nielegalnych imigrantów” – czytamy w publikacjach na Facebooku oraz na platformie X zamieszczonych 30 czerwca 2025 r.
16 kwietnia 2024 roku odnotowano rekordowo silne deszcze w historii. Zalene były drogi, domy i centra handlowe w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. W całym kraju zamknięto szkoły. Lotnisko w Dubaju, jedno z najbardziej uczęszcznych na świecie, wstrzymało na krótko działalność, ale przez kilka dni było dotknięte poważnymi zakłóceniami, podała AFP.
„Fabryka w Holandii drukuje 3D 500 ton steków miesięcznie. Firma Redefine Meat będzie zaopatrywać niemieckie restauracje w drukowane filety” – czytamy w poście opublikowanym na Facebooku, który od 13 stycznia 2024 roku miał ponad 5,6 tys. udostępnień. „Aby rozpocząć proces drukowania mięsa w drukarce 3D, naukowcy biopsują partię zwierzęcych komórek macierzystych w zależności od pożądanego rodzaju mięsa – wołowiny, wieprzowiny, drobiu, a nawet ryb” – czytamy dalej.
Wprowadzające w błąd nagranie wykorzystuje fikcyjny dokument, by sugerować, że Ziemia stoi w miejscu
Udostępnione ponad 769 razy na Facebooku nagranie można obejrzeć jako relację. Ten sam, choć nieco dłuższy film, pojawił się także na TikToku, gdzie miał 753 udostępnień.
Nie jest prawdą, że Niemcy zawracają migrantów jedynie na granicy z Polską. Ta sama procedura jest stosowana na granicy niemiecko-francuskiej, czy niemiecko-szwajcarskiej.
W USA otwierają „’Alcatraz z aligatorami’ ośrodek dla osób oczekujących na deportację z USA” – czytamy w postach na Facebooku (tutaj, tutaj, tutaj) zamieszczanych począwszy od 29 czerwca 2025 roku wraz 39 sekundowym filmem, na którym na samym początku widać pokazany z lotu ptaka teren wyglądający na strzeżony ośrodek otoczony fosami, a w nich pływające gady.
„Jakby ktoś nie wiedział, to nie Białoruś, to Polska. Tak 'nasz’ rząd traktuje tych, którzy protestują przeciwko wpuszczaniu (podrzucaniu) z Niemiec do Polski nielegalnych imigrantów” – czytamy w publikacjach na Facebooku oraz na platformie X zamieszczonych 30 czerwca 2025 r.
„Węgierskie czołgi i ciężka zbroja widziano, jednostki transportowe i jeżdżą przez kluczowe miasta w pobliżu granicy Ukraińskiej” – napisał polski użytkownik Facebooka 13 maja 2025 r. [zachowaliśmy oryginalną pisownię wpisu]. Do posta dołączony był film krótki film z jadącymi o nocnej porze przez teren miejski pojazdami wojskowymi. Post uzyskał 130 udostępnień.
„Kanclerz Niemiec Merz do Tuska: 'idź do pociągu, ja zostanę tutaj’ i Tusk posłusznie odchodzi. Na twarzy Starmera szok i niedowierzanie. Polski premier tak posłusznie wykonuje polecenia niemieckiego kanclerza. Szokujące.” – napisał użytkownik Facebooka we wpisie z 11 maja 2025 roku, dołączając do niego krótkie nagranie ze stolicy Ukrainy, Kijowa.
Polityk Konfederacji opublikował wojskowe pismo z którego, jego zdaniem, wynika, że polski rząd szykuje wojskową interwencję w Ukrainie. Informację tę zdementowało Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych. Mimo to podał ją dalej jeden z kandydatów na prezydenta.
Izrael rozpoczął intensywną operację wojskową przeciwko Hamasowi w Strefie Gazy po niespodziewanym ataku bojowników tego ruchu islamistycznego 7 października 2023 roku, w którym według władz Izraela zginęło 1,2 tys. osób, a ponad 200 zostało uprowadzonych w charakterze zakładników.
Do publikacji udostępnianych przez polskich użytkowników, takich jak ten post na Telegramie, który od 4 listopada 2023 roku zyskał setki odsłon, dołączony jest zrzut ekranu ze strony wyglądającej jak artykuł „Washington Post” zawierający tytuł po angielsku: „Dostawy broni z Ukrainy do Hamasu wzrosły trzykrotnie w ciągu ostatniego miesiąca”.
Izraelskie siły prowadzą działania lądowe w Gazie w ramach działań odwetowych po ataku Hamasu 7 października 2023 roku, w którym, według izraelskich danych oficjalnych, życie straciło co najmniej 1,4 tys. osób, głównie cywilów, a ponad 240 wzięto jako zakładników.
