Scroll Top

About CEDMO

The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.

By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.

O CEDMO

The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).

Nasi Partnerzy

O CEDMO

The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).

Nasi Partnerzy

Najnowsze informacje
Kompetencje medialne
Fact-checking
Fact Checks
grafen_FOT
„Kolejny przykład szkodliwości 5G”? To nie jest grafen ze szczepionek

Tysiące odtworzeń w mediach społecznościowych ma wideo, na którym rzekomo widać, co się dzieje w organizmie człowieka po przyjęciu szczepionki na COVID-19: że na znajdujący się w niej grafen działają fale 5G. Tylko że nagranie nie pokazuje ani cząsteczek grafenu, ani działania 5G, a samej obecności grafenu w szczepionkach do dziś nie udowodniono.

Nie, Szwajcaria nie apeluje do swoich obywateli by donosili na sasiądów nadmiernie ogrzewających mieszkania, ten plakat to fotomontaż - Featured image
Nie, Szwajcaria nie apeluje do swoich obywateli by donosili na sasiądów nadmiernie ogrzewających mieszkania, ten plakat to fotomontaż

„Szwajcaria. Plakat z napisem donieś na sąsiada – zarób 200 franków . Na sąsiada, który ma na termostacie więcej niż 19 stopni” –  czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 11 września 2022 roku. Podobne publikacje pojawiły się po francusku, hiszpańsku, serbsku, grecku, rumuńsku, bułgarsku a także po niemiecku. Plakat z tym samym opisem był również udostępniany na Twitterze i Telegramie.

Nie, różnice w cenie paliw w Polsce i Ukrainie nie są związane z Rurociągiem Przyjaźń - Featured image
Nie, różnice w cenie paliw w Polsce i Ukrainie nie są związane z Rurociągiem Przyjaźń

„Rurociągiem Przyjaźń na Ukrainie płynie ruska ropa, Ukraińcy ją tankują za 5,30 zł, żeby było śmieszniej tankują też czołgi, które strzelają do Ruskich. Polska nie będzie kupować ruskiej ropy, nawet jeśli ma kosztować 10 zł za litr, bo jesteśmy solidarni z Ukrainą. Czego nie rozumiesz?” – czytamy w opisie mapy opublikowanej na Facebooku 30 sierpnia 2022 roku ( 1,2 ,).   

Doniesienia o pogodzie i pojazdach elektrycznych wprowadzają w błąd - Featured image
Doniesienia o pogodzie i pojazdach elektrycznych wprowadzają w błąd

„Elektryczny samochód – największy przekręt jaki widział świat?” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 10 listopada 2023 roku. „Czy ktoś kiedyś o tym pomyślał? Gdyby wszystkie samochody były elektryczne… A gdybyśmy utknęli w trzygodzinnym korku w mrozie burzy śnieżnej, nasze baterie byłyby całkowicie rozładowane”.

Te „dekrety” Zełenskiego nie są dowodem na przekazanie ziemi światowym korporacjom na składowanie odpadów w Ukrainie - Featured image
Te „dekrety” Zełenskiego nie są dowodem na przekazanie ziemi światowym korporacjom na składowanie odpadów w Ukrainie

Od 30 listopada 2023 roku polscy użytkownicy Facebooka pisali, że prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski „sprzedaje Sorosowi żyzne ukraińskie ziemie w celu utylizacji toksycznych odpadów” w ramach umowy rzekomo wynegocjowanej przez Alexandra Sorosa, syna George Sorosa, i szefa gabinetu prezydenta Ukrainy. W poście na Telegramie czytamy „o przekazaniu ukraińskich czarnoziemów zachodnim firmom  – Dow Chemical, DuPont, Vitol i BASF – do składowania niebezpiecznych odpadów”. Publikacje powoływały się na rzekome „śledztwo dziennikarskie” opublikowane w formie wideo 28 listopada 2023 roku na koncie platformy X (dawny Twitter) użytkownika podającego się za francuskiego dziennikarza freelancera o imieniu „Jules Vincent”. Niektórzy użytkownicy (tutaj) dołączali do postów dokumenty pokazane w filmie Vincenta jako dowód transakcji. Niektóre posty powielały też twierdzenia Jules’a Vincenta, że sprzedawane światu ukraińskie „produkty, po skażeniu toksynami, będą powodować raka i zaburzenia równowagi hormonalnej” u ludzi.

Samolot pokryty śniegiem na lotnisku stał na parkingu postojowym w Monachium i nie miał planów odlotu - Featured image
Samolot pokryty śniegiem na lotnisku stał na parkingu postojowym w Monachium i nie miał planów odlotu

„To znak! Samolot, który miał lecieć na szczyt globalnego ocieplenia w Dubaju, zamarzł na pasie startowym lotniska w Monachium” – czytamy w opisie do filmu, który został udostępniony na Telegramie 2 grudnia 2023 roku. „Śnieżyca uniemożliwiła wylot samolotu, który miał lecieć do Dubaju z Monachium na szczyt tak zwanego Globalnego Ocieplenia organizowany przez największych pasożytów na naszej planecie” – czytamy w publikacji z tym samym nagraniem na Facebooku, która miała ponad sto udostępnień.

Filipiny nie wydały nakazu aresztowania Billa Gatesa - Featured image
Filipiny nie wydały nakazu aresztowania Billa Gatesa

„Sąd na Filipinach wydał międzynarodowy nakaz aresztowania Billa Gatesa w ramach śledztwa w sprawie wprowadzenia szczepień przeciwko Covid-19 na tym terytorium” – czytamy w publikacji udostępnionej 4 marca na Facebooku, również tutaj i tutaj. Podobne treści były także udostępniane na Telegramie, zyskując 9,6 tys. wyświetleń oraz na Twitterze, gdzie miały 141 retweetów.

Fałszywe nagranie insynuuje, że wizyty gwiazd Hollywoodu w Ukrainie były opłacane przez USAID - Featured image
Fałszywe nagranie insynuuje, że wizyty gwiazd Hollywoodu w Ukrainie były opłacane przez USAID

„USAID zapłaciło zachodnim celebrytom miliony za wyjazdy na Ukrainę i PR Zełenskiego” – czytamy w poście na Facebooku z 7 lutego  2025 roku, który wymienia Angelinę Jolie, Orlanda Blooma, Seana Penna, Bena Stillera oraz Jean-Claude’a Van Damme’a. „Angelina Jolie miała kosztować najwięcej – za podróż do Lwowa w kwietniu 2022 roku zapłacono jej 20 milionów dolarów” – czytamy.

UE nie może unieważnić wyborów: wypowiedź byłego komisarza UE Thierry’ego Bretona została błędnie zinterpretowana - Featured image
UE nie może unieważnić wyborów: wypowiedź byłego komisarza UE Thierry’ego Bretona została błędnie zinterpretowana

Wielu użytkowników Facebooka, platformy X, między innymi poseł Konfederacji Bartłomiej Pejo i europoseł z ramienia PiS Bogdan Rzońca  przytaczało po 11 stycznia 2025 roku fragment wywiadu jakiego udzielił Thierry Breton: „Zrobiliśmy to w Rumunii i zrobimy to w Niemczech, jeśli będzie trzeba” z sugestią, że UE posiada mechanizmy do unieważnienia wyborów w państwach członkowskich. „Thierry Breton twierdzi, że UE planuje unieważnić wybory w Niemczech, tak jak w Rumunii, jeśli wygra AfD” –  czytamy w publikacji z 11 stycznia 2025 roku.  

Pilot śmigłowca Black Hawk błędnie identyfikowany jako transpłciowy wojskowy - Featured image
Pilot śmigłowca Black Hawk błędnie identyfikowany jako transpłciowy wojskowy

„To jest jeszcze lepsze: 'Transseksualna pilotka helikoptera BlackHawk, która rozbiła go o samolot nad Washington D.C., przechodziła właśnie proces nawracania na judaizm…’” – pisali 31 stycznia 2025 roku polscy użytkownicy platformy X i Facebooka. Niektórzy użytkownicy X pisali, że chodzi o osobę o nazwisku „Jo Ellis, transpłciowego pilota – kobietę, która mogła pilotować Black Hawka” i dołączali do jej zdjęć mapę z miejsca katastrofy.   

Ilustracja artysty przedstawiająca zwierzęcą komórkę została błędnie przedstawiona jako „najbardziej szczegółowy widok” ludzkiej komórki - Featured image
Ilustracja artysty przedstawiająca zwierzęcą komórkę została błędnie przedstawiona jako „najbardziej szczegółowy widok” ludzkiej komórki

„Ludzka komórka. Jak dotąd najbardziej szczegółowy widok. Uzyskiwany z radiografii, magnetycznego rezonansu jądrowego i mikroskopii krioelektronicznej. Wygląda jak planeta w samym centrum z wszelkiego rodzaju dziwnymi stworzeniami pływającymi wokół zewnętrznych warstw. Masz w sobie cały świat i wszechświat” – czytamy w publikacji udostępnionej na Facebooku 19 kwietnia 2022 r.

matthew-ansley-ihl2Q5F-VYA-unsplash
Powstrzymał zamachowca i usłyszał zarzuty? To manipulacja

Polityk Konfederacji napisał, że osoba, która powstrzymała dżihadystę-zamachowca w Austrii usłyszała zarzut uszkodzenia ciała napastnika. Sytuacja ta miała dowodzić, że „gnijący Zachód”, zamiast deportować przestępców, ściga uczciwych obywateli. Polityk pominął jednak kilka ważnych elementów tej historii.

BlackRock nie zażądał zaprzestania grzebania w ziemi ciał ukraińskich żołnierzy na gruntach zakupionych w Ukrainie - Featured image
BlackRock nie zażądał zaprzestania grzebania w ziemi ciał ukraińskich żołnierzy na gruntach zakupionych w Ukrainie

Od 2 sierpnia 2024 r. na Facebooku (tutaj, tutaj), na platformie X i Telegramie zaczęły krążyć posty w języku polskim z twierdzeniem, że przedstawiciele BlackRock niedawno odwiedzili stolicę Ukrainy, Kijów, i zażądali, aby ciała zabitych żołnierzy nie były grzebane w ziemi, ale kremowane lub chowane w inny sposób. Dodatkowo posty zawierają twierdzenie, że BlackRock „kupił 47% ziemi w Ukrainie”.

Ołena Zełenska nie kupiła najnowszego modelu Bugatti: sfabrykowane dowody pochodzą z rosyjskiej witryny - Featured image
Ołena Zełenska nie kupiła najnowszego modelu Bugatti: sfabrykowane dowody pochodzą z rosyjskiej witryny

„Elena Zełenska kupiła najnowsze Bugatti Turbillon za 4,5 mln euro” – czytamy w jednym z postów, który ukazał się po 1 lipca 2024 roku na Facebooku (tutaj i tutaj), w serwisie X i na Telegramie (tutaj i tutaj), a także na niektórych polskich stronach internetowych (tutaj lub tutaj). Opierały się one na doniesieniach pochodzących z witryny internetowej o nazwie „Vérité cachée France” (Ukryta prawda Francja – w języku francuskim), która publikuje po francusku prorosyjskie artykuły, niektóre bardzo wyraźnie wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI). 

Wydarzenia
Badania i analizy
Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.