About CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO), as an independent non-partisan multidisciplinary hub, aims to identify, research and prioritise the most critical sources and causes of information disorders in Central Europe (mainly the Czech Republic, Slovakia and Poland). This international consortium was created to propose a set of short and longer-term actions, as well as recommendations to help civil society, public institutions and the private sector respond to the declining trust in key institutions and help society to resist the effect of increasing exposure to mis- and disinformation.
By interacting and coordinating with European Digital Media Observatory (EDMO) and other regional EDMO hubs in EU, CEDMO will contribute to curbing threats posed by information disorders, including disenchantment with the democratic processes, and discord in civil society in Europe, and to building community and nation-wide resilience while protecting information ecosystems.
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
O CEDMO
The Central European Digital Media Observatory (CEDMO) jest niezależnym, bezpartyjnym i multidyscyplinarnym hubem, którego celem jest identyfikowanie, badanie oraz priorytetyzowanie najbardziej istotnych źródeł i powodów zaburzeń informacyjnych w Europie Środkowej (głównie w Czechach, W Słowacji i w Polsce).
Nasi Partnerzy
„Sąd Najwyższy Nowego Jorku przywraca do pracy wszystkich pracowników zwolnionych za nieszczepienie” – czytamy w publikacji udostępnionej przez dziesiątki użytkowników na Facebooku, również na Telegramie i Twitterze, pod koniec października 2022 roku.
„Na przesłuchaniu w Parlamencie Europejskim, jedna z dyrektorek Pfizera przyznała, że (…) szczepionka nigdy nie była badana pod kątem zatrzymywania transmisji wirusa” – czytamy w napisach umieszczonych w nagraniu przedstawiającym Roberta Roosa, holenderskiego europarlamentarzystę, członka Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.
Wystąpienie prezeski Pfizera w Parlamencie Europejskim wywołało oskarżenia pod adresem polskiego rządu, że „społeczeństwo było okłamywane” w sprawie szczepionek. Ten przekaz jest przykładem manipulacji na kilku poziomach.
„Nowy BRICS będzie kontrolował 80 procent światowej produkcji ropy naftowej. Po dodaniu Arabii Saudyjskiej, Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Iranu do BRICS, Unia będzie w stanie kontrolować lwią część światowej produkcji czarnego złota. To samo dotyczy dramatycznego wzrostu PKB nowego składu BRICS. Wyniesie on 30 procent światowego PKB i przekroczy 30 bilionów dolarów.” – czytamy w publikacji zamieszczonej 24 sierpnia 2023 roku na koncie Niezależnego Dziennika Politycznego (NDP) na Telegramie i podobnej na Facebooku. Post na Telegramie zyskał 1,4 tys. odsłon. Dołączona do postów mapa pokazuje 11 krajów rozszerzonego bloku zaznaczonych kolorem zielonym.
W Polsce ruszyła oficjalnie kampania do wyborów parlamentarnych 15 października 2023 roku. Unijne regulacje dotyczące ochrony środowiska znalazły się w centrum debaty. Podczas gdy nastawiona krytycznie do UE Konfederacja apeluje w swoim programie „o zatrzymanie unijnych ekoszaleńców”, prezes Prawa i Sprawiedliwości (PiS) Jarosław Kaczyński zarzuca UE, iż dyktuje Polsce reguły gospodarki leśnej.
„14 miast USA podpisało traktat WEF zakazujący mięsa, nabiału i prywatnych samochodów do 2030 roku” – czytamy w treści udostępnionej na platformie X (dawniej Twitter) 22 sierpnia 2023, która była podawana dalej 250 razy. Podobne posty były także udostepniane na Facebooku.
„Tak wygląda plaża po festiwalu poświęconym kwestiom środowiskowym i ochronie przyrody” – czytamy w opisie nagrania dołączonego do postu zamieszczonego 25 czerwca na Facebooku. Polski użytkownik dodał ikonkę z flagą Hiszpanii i nazwę plaży „La Malagueta”. Film, który pokazuje zaśmieconą plażę zyskał w ciągu kilku dni ponad 500 udostępnień.
Przeciwicy zmian klimatu lubią wykorzystywać rzekome dowody zdjęciowe w celu obalenia odkryć naukowych. „A poziom morza rośnie”–, czytamy w ironicznym poście na Facebooku z 3 czerwca 2024 roku, wraz z którym udostępniono trzy zdjęcia tej samej góry znajdującej się na półwyspie z datami „ok. 1880”, „ca. 1910” – i „2020” . Obrazy pokazują, jak zmieniła się linia brzegowa przez pojawienie się nowych zabudowań oraz infrastruktury, podczas gdy nie widać żadnej zmiany poziomu morza. To samo zdjęcie zostało udostępnione z podobnym twierdzeniem tutaj i tutaj.
Czy Chiny dominują w niemal wszystkich branżach związanych z zieloną energią? Sprawdzamy i porównujemy z Unią Europejską.
„BILL GATES – To jest fabryka komarów Billa w Kolumbii. Jest największa na świecie. Co tydzień w 11 krajach wypuszczanych jest 30 milionów genetycznie zmodyfikowanych komarów. Ponieważ Bill wie lepiej niż natura, co może pójść nie tak.” – czytamy w publikacjach zamieszczonych na początku czerwca 2023 roku na Facebooku (tutaj, tutaj) i Telegramie (tutaj). Publikacje miały setki udostępnień. Dołączony do nich film pokazuje laboratorium w Medellin, w Kolumbii.
Amisze to żyjąca w odosobnieniu społeczność religijna, która nie stosowała się do wielu wytycznych dotyczących zdrowia publicznego podczas pandemii.
„Pod żadnym pozorem nie kupujcie produktów oznaczonych tym znakiem. To plastikowa żywność Billa i Melindy Gates. GMO i z mRNA” – czytamy w treści tweeta udostępnionego 4 lipca 2023 roku.
Eksperci próbują przewidzieć jaki będzie dalszy stosunek Stanów Zjednoczonych do pozostałych państw NATO. Jeden z polityków poinformował, że amerykańskie wojska już wycofują się z Polski. Nie ma jednak źródeł, które by to potwierdzały.
„Polska wysyła pomoc humanitarną za nasze podatki, a w zamian słyszymy, że to „tanie polskie gówno”?!” – czytamy w poście na Facebooku z 4 marca 2025 r., któremu towarzyszy minutowy filmik pokazujący produkty żywnościowe i artykuły higieniczne ustawione na stole obok kartonu z logo Caritas Polska.
„UE zapowiada utworzenie 'Europejskiej Tarczy Demokratycznej’ (EDS), która umożliwi unieważnienie wyborów w państwach członkowskich, jeśli ich wyniki nie będą zgodne z jej interesami.” – czytamy w publikacjach na Facebooku oraz na platformie X z 6 lutego 2025 r. Pierwsza zyskała 374 udostępnień, druga 1,5 tys.
Holenderski geolog rzekomo przewidział poniedziałkowe trzęsienie ziemi, które zabiło tysiące osób w Turcji i Syrii. Tymczasem eksperci tłumaczą, że nie ma naukowych metod, które pozwalałyby na takie prognozy.
„Soda oczyszczona skutecznym środkiem leczniczym na nowotwory” – czytamy w publikacji na Facebooku z 9 grudnia 2022 i 29 grudnia odsyłającej do artykułu na stronie Stolica Zdrowia. Artykuł ilustruje zdjęcie miseczki z białym proszkiem, mającym być sodą oczyszczoną (zwaną też wodorowęglanem sodu), popularną substancją używaną do gotowania, sprzątania, ogrodnictwa, a nawet jako trucizna.
Od 5 listopada 2022 r. w mediach społecznościowych licznie udostępniano mylące treści na temat ropy naftowej (1, 2). Według przesłania publikacji ropa „regeneruje się” szybciej w ziemi niż jej wydobycie, i że niedobór tego surowca został sprytnie wprowadzony, by napędzić wzrost cen. W treści publikacji możemy także przeczytać, że określenie „paliwo kopalne” używane jest po to, by „okłamywać” i zostało wprowadzone pod koniec XIX wieku na życzenie amerykańskiego magnata naftowego Johna D. Rockefellera.
„We Włoszech zakazano małżeństw homoseksualnych. Brawo!!!!!!” – głosił wpis na Facebooku z kolażem dwóch zdjęć – jedno przedstawia premier Włoch Giorgię Meloni, liderkę skrajnie prawicowej partii Bracia Włoscy, drugie przekreśloną tęczową flagę LGBTQI+.
Na Facebooku Paweł Wyrzykowski podał jako informację „wysoce prawdopodobną”, że w Siedlcach migranci zgwałcili dwie dziewczynki. To fake news
Polityk Konfederacji udostępnił nagranie, na którym duża grupa ludzi świętuje zakończenie ramadanu. Polityk wspomniał, że przedstawiona sytuacja ma miejsce w Warszawie. To nieprawda. Sceny widoczne na nagraniu rozegrały się w Mediolanie.
„Stoję przed luksusowym hotelem Le Palace des Neiges w stacji narciarskiej Courchevel, we Francji, w Sabaudii”, mówi po francusku na początku 88-sekundowego nagrania mężczyzna z mikrofonem w ręku, zachowujący się jak reporter telewizyjny podczas relacji na żywo, dodając, że „hotel ten został sprzedany miesiąc temu nowemu właścicielowi […], który jest znaną osobą”. Reporter przekazuje głos wyglądającemu jak dziennikarz mężczyźnie w studiu telewizyjnym, które widzimy przez kilka sekund u dołu ekranu po prawej stronie. Słyszymy jak mówi dalej, również po francusku, ale z wyraźnym obcym akcentem że „tą znana osobą jest prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski”. „ Firma Film Heritage Inc. zarejestrowana w Belize i należąca do Zełenskiego, kupiła hotel Le Palace des Neiges” – mówi. W materiale pojawia się też zrzut ekranu z rzekomo oficjalnej strony internetowej pięciogwiazdkowego hotelu w Courchevel z podpisem „2024 Film Heritage Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone”.
„Na nagraniu Prezydent Ukrainy podpisuje flagę SS-Galizien. SS-Galizien działa całkowicie legalnie na Ukrainie. Kult morderców Polaków i propaganda nazistowska na Ukrainie trwa. KONIEC z pomocą banderowskiej Ukrainie!” – głoszą posty opublikowane na Facebooku, platformie X i TikToku po 20 listopada 2024 r.
„Mobilne kostnice Sił Zbrojnych Ukrainy podarowane przez firmę Coca-Cola, zauważone w obwodzie sumskim. Hasło firmy: «Coca-Cola. Cieszyć się»” – czytamy w postach zamieszczonych po 17 listopada 2024 na Facebooku, Telegramie i platformie X. Na zdjęciu dołączonym do posta widzimy dwa rzędy kontenerów z charakterystycznymi czerwonymi zdobieniami stylizowanymi na tradycyjną ukraińską wyszywankę a w ikonie lupy u dołu napis w języku angielskim „mobilna kostnica”. Niektórzy użytkownicy dodawali że „z rejonu kurskiego napływa już taki napływ zabitych, że zwykłe kostnice nie są w stanie sobie z tym poradzić”.
